Professionele vaardigheden. Iedereen heeft ze in meer of mindere mate nodig in zijn dagelijks werk. Welke skills voor jou belangrijk zijn en hóe belangrijk ze zijn, hangt af van je beroep. Voor een beleidsadviseur is goed kunnen argumenteren cruciaal. Een installateur heeft uitstekende planning skills nodig en een bevelvoerder bij de brandweer moet snel goede besluiten kunnen nemen.
In dit artikel nemen we 10 professionele vaardigheden met je door. Ga je solliciteren? Pluis dan de vacaturetekst goed uit om te achterhalen welke professionele vaardigheden belangrijk zijn voor de functie en verwerk ze in je cv en sollicitatiebrief.
Wat zijn professionele vaardigheden of professionele competenties?
Professionele vaardigheden zijn overkoepelende vaardigheden die nodig zijn op de werkvloer. Bijvoorbeeld adviseren, besluiten nemen, overtuigen en timemanagement.
Deze professionele competenties overstijgen vakspecifieke vaardigheden zoals lesgeven, boekhouden, lassen, taxeren of grimeren.
Met professionele vaardigheden laat je zien dat je in staat bent goed te functioneren in je rol. Want goed zijn in je vak is belangrijk, maar hoe succesvol je bent hangt grotendeels af van je professionele vaardigheden.
De onderstaande lijst met 10 professionele vaardigheden vinden werkgevers belangrijk
1. Besluiten nemen
Ben jij het type dat weken op vergelijkingssites doorbrengt voordat je eindelijk die nieuwe wasmachine koopt? Of heb je 10 minuten na het overlijden van je oude wasmachine al een nieuwe besteld?
In de meeste beroepen is het belangrijk dat je goed besluiten kunt nemen. Als SEH- arts of luchtverkeersleider moet je dat ook nog eens heel snel kunnen. Als roostermaker of software developer heb je meer tijd tot je beschikking. En als politicus… Nou ja, het punt is duidelijk.
Een daadkrachtige, resultaatgerichte doorpakker hakt met gemak belangrijke knopen door. Dat doet hij niet op een onderbuikgevoel of de stand van de sterren. Goed besluiten nemen gaat altijd in 4 stappen:
1. Het vraagstuk helder krijgen (wat is er aan de hand, wie of wat is de oorzaak, waar speelt het probleem, wanneer en hoe vaak doet het zich voor?)
2. Informatie verzamelen
3. Een oordeel vormen (wat zijn de feiten?)
4. Conclusie trekken en een besluit nemen.
2. Overtuigen
Een presentatie houden, solliciteren, je punt maken tijdens een vergadering, adviseren, leiding geven, onderhandelen. Overtuigen is een communicatievaardigheid die je als professional vaker nodig hebt dan je denkt. Want jíj kan wel iets vinden, maar daarmee is gelijk krijgen nog geen garantie.
Hoe beter je anderen kunt overtuigen, hoe groter de kans dat je anderen meekrijgt. Daarvoor heb je overigens nóg een communicatieve skill nodig: luisteren. Want als je goed luistert naar de wensen, zorgen, eisen en bezwaren van de ander, kun je je verhaal daarop aanpassen.
Iemand die goed kan overtuigen heeft een duidelijke mening en goede argumenten om die mening kracht bij te zetten. Daar maakt hij een verhaal van dat hij perfect afstemt op zijn publiek en een duidelijke structuur heeft.
Hij kent de voor- en nadelen van zijn standpunt en heeft goede voorbeelden. Ook kan hij zijn verhaal vol zelfvertrouwen en passie brengen. De emotie die dat losmaakt, trekt eventuele twijfelaars vaak toch nog over de streep.
3. Efficiënt en doelgericht werken
Ben jij het type ‘Ik zie wel hoe de dag loopt’ en is je bureau bonte verzameling van paperassen, koffiemokken, post-its met ideeën en terugbelnotities? Of hecht je aan een vaste structuur en liggen op je bureau de pennen en paperclips strak in het gareel?
Beide uitersten hebben hun voor- en nadelen, maar de gulden middenweg zorgt voor efficiëntie en doelgerichtheid.
Iemand die zijn werk efficiënt en doelgericht inregelt, heeft inzicht en overzicht. Inzicht in wat hij moet doen en een goed overzicht van wat er wanneer moet gebeuren.
Hij bepaalt dagelijks (of wekelijks) wat er moet gebeuren, stelt prioriteiten en plant realistisch zijn beschikbare tijd in. Ook met de uitvoering zit het wel snor. Hij weet wat hij nodig heeft om de taken uit te voeren, kent zijn verantwoordelijkheden en bevoegdheden en stuurt tijdig bij als zaken anders lopen dan gepland.
4. Timemanagement
Bepaalt de waan van de dag waar jij aan werkt? Of heb je haarscherp op het netvlies aan welke taken jij je kostbare tijd gaat besteden? Timemanagement is allereerst prioriteiten stellen. Maar ook grenzen stellen (nee zeggen), uitstelgedrag de baas blijven en afleiding voorkomen of beperken tot vaste momenten.
Iemand die goed is in timemanagement kan realistisch plannen. Ook weet hij welke taken op zijn to-dolijst horen en welke klussen weer terug over de schutting mogen.
Daarnaast heeft hij zijn werkdag opgedeeld in blokken. Blokken voor e-mails en telefoontjes, focuswerk, afspraken en vergaderingen en blokken voor het opruimen, ordenen en plannen van zijn werk.
5. Omgaan met werkdruk
Aan alle kanten wordt er aan je getrokken. De taken stapelen zich op, het regent deadlines en de onduidelijke werkprocedures sinds de reorganisatie helpen ook niet mee. We noemen dat werkdruk.
Maar ook de emotionele belasting die werk met zich mee kan brengen valt onder werkdruk. Denk aan het werk van zorgpersoneel, agenten en brandweerlieden, maar ook aan bestuurders, psychologen en MKB-directeuren. Besluiten moeten nemen over uitgaven van vele miljoenen, een reorganisatie leiden, pittige gesprekken voeren over misbruik, te maken krijgen met sterfgevallen in het verpleeghuis, de confrontatie met schrijnende gevallen in de jeugdzorg. Deze emotionele belasting is ook werkdruk. Voor wie maar moeilijk los kan komen van het werk, ligt een burn-out op de loer.
Iemand die goed kan omgaan met werkdruk kan grenzen stellen, delegeren, zijn werk plannen, stress hanteren en problemen bespreekbaar maken.
6. Prioriteiten stellen
Welke taak heeft prioriteit? Dat is niet altijd makkelijk te zeggen als alles haast lijkt te hebben en je to-dolijst steeds langer wordt.
Gelukkig is er de prioriteitenmatrix van Eisenhower. Daarmee leg je al je taken langs de lat en bepaal je welke combinatie van belangrijk, onbelangrijk, dringend en niet dringend de taak heeft.
Steeds harder werken is namelijk geen oplossing bij werkdruk, prioriteiten stellen wel. En in een wereld waarin we alsmaar drukker zijn, is prioriteiten stellen een belangrijke professionele vaardigheid.
Een pro in prioriteiten stellen heeft steeds zicht op de taken die acuut moeten gebeuren en zaken die nog dagen (weken, maanden of een mensenleven lang) kunnen wachten.
7. Adviseren
Wat hebben een accountant, HR-adviseur, makelaar, energieadviseur, beleidsmedewerker en een uitvaartondernemer met elkaar gemeen? Ze zorgen ervoor dat anderen inzicht krijgen in een situatie, mogelijkheden krijgen aangereikt, inzicht krijgen in voor- en nadelen van keuzes en alle benodigde informatie krijgen zodat ze een beslissing kunnen nemen. Ze geven advies, een professionele vaardigheid waar veel skills in samenkomen.
Iemand die goed is in adviseren, zorgt bij vraagstukken voor een helikopterview en voor expertise.
Advies geven is een complexe vaardigheid. In een situatie waarin jij niet aan de knoppen zit, wil je anderen overtuigen van een verandering of een verbetering. Daarvoor is acceptatie van jouw ideeën nodig.
Je hebt er diverse andere vaardigheden bij nodig zoals analyseren, vragen stellen, luisteren, organisatiesensitiviteit, beïnvloeden, beargumenteren, overtuigen, met kritiek omgaan, rapporteren en presenteren.
8. Probleemoplossend vermogen
Bij problemen (uitdagingen) kun je natuurlijk je kop in het zand steken en stug doorwerken alsof er niets aan de hand is. Je kunt totaal flippen en in paniek een aantal verkeerde beslissingen nemen. Of in de slachtofferrol schieten en hulpeloos afwachten tot iemand het voor je oplost.
Ieder zo z’n ding, maar weet wel dat werkgevers hier niet warm voor lopen. Zij zien liever iemand die proactief aan de slag gaat en naar oplossingen zoekt.
Iemand met probleemoplossend vermogen is in staat om door te pakken als er problemen zijn. Hij analyseert de situatie, onderzoekt de oorzaken, verkent de gewenste uitkomst en gaat op zoek naar een passende oplossing. Een probleemoplosser is pragmatisch, flexibel, creatief, klantgericht en besluitvaardig.
9. Onderhandelen
Je krijgt een offerte binnen voor het buitenschilderwerk. Prima prijs, dus je geeft meteen je akkoord en de schilder kan volgende maand van start. Of steek jij anders in elkaar? Pluis je de offerte tot in detail uit, google je nog even op verfprijzen en klets je 650 euro van de prijs af?
Onderhandelen is een belangrijke vaardigheid voor professionals die deals moeten sluiten. Denk aan makelaars, inkopers en verkopers, managers, bestuurders en iedereen die graag zijn zin krijgt c.q. zijn professionele belangen verdedigt.
Een goede onderhandelaar kent zijn belangen, doelen en bevoegdheden. Hij weet wat hij wil bereiken en heeft een strategie om daar te komen.
Hij kan goed luisteren, is assertief, tactvol, resultaatgericht en kan zich goed inleven in de ander. Hij staat open voor ideeën van de ander, maar is vasthoudend en laat zich niet snel van de wijs brengen.
10. Plannen en organiseren
Jij weet dingen tot stand te brengen en mensen mee te krijgen. Je hebt overzicht en weet aan welke doelen je werkt. Aan het begin van de werkdag pak je je takenlijst erbij en werk je op het juiste moment aan de juiste zaken. Je coördineert het werk en betrekt collega’s bij wat je doet. Goed kunnen plannen en organiseren zorgt ervoor dat je het werk op tijd af krijgt. Geen wonder dat werkgevers dat een belangrijke professionele vaardigheid vinden!
Iemand met organisatietalent is een echte regelneef en kan goed samenwerken. Hij zet plannen om in daden en is oplossingsgericht. Het werk moet immers af! Communiceren, delegeren en draagvlak creëren is zijn tweede natuur. Draaiboeken, planningen en afvinklijstjes maken zijn grootste hobby.
Professionele vaardigheden noemen in je cv en sollicitatiegesprek
Heb je de lijst met professionele vaardigheden hierboven gelezen? Dan zijn je waarschijnlijk al voorbeelden te binnen geschoten uit je eigen werksituatie of studietijd. Werk die voorbeelden uit volgens de STARR-methode. Dat is een nuttige voorbereiding op je sollicitatiegesprek én geeft je meteen aanknopingspunten om een beknopte versie in je cv of sollicitatiebrief te verwerken.
- S: schets de situatie
- T: vertel wat jouw taak of rol was
- A: vertel welke actie je hebt ondernomen
- R: leg uit wat het resultaat was
- R: reflecteer op je handelen, wat heb je ervan geleerd?
Voorbeelden van professionele vaardigheden voor je sollicitatie
Je professionele vaardigheid maak je bij voorkeur aantoonbaar in de context van eerdere werkervaring. Deze voorbeelden helpen je op weg:
-
Besluiten nemen
Wikken en wegen is niet mijn ding. Ik kom graag snel tot de kern, laat me goed informeren voordat ik een standpunt inneem en hak vervolgens de knoop door zodat iedereen verder kan met zijn werk.
-
Overtuigen
Bij een verkooppitch zorg ik ervoor dat ik mijn prospect en zijn vraagstuk door en door ken. Zo kan ik de uitleg over voor- en nadelen van ons product toespitsen op zijn situatie en bezwaren beargumenteerd wegnemen.
-
Efficiënt en doelgericht werken
Mijn dag begint met een actieplan. Ik bepaal de prioriteiten en plan taken realistisch in. Waar nodig delegeer ik taken. Mijn planning houd mij op koers en zorgt ervoor dat ik aan de juiste zaken werk.
-
Timemanagement
Naast plannen en prioriteren is focus en concentratie mijn grootste timemanagement truc. Ik werk op vaste momenten mijn mail en terugbelnotities af. Zo kan ik daarna ongestoord werken aan behandelingsplannen en ouderrapportages.
-
Omgaan met werkdruk
Een hoge werkdruk hanteer ik door duidelijk grenzen en prioriteiten te stellen, te delegeren en na het werk af te schakelen tijdens een potje squash.
-
Prioriteiten stellen
Tijdens mijn ziekenhuisstage in Nepal heb ik geleerd wat hoofd- en bijzaken zijn. Er waren te veel patiënten en te weinig personeel. Ik kan onder hoge druk beslissen wat er nú moet gebeuren en wat nog even kan wachten.
-
Adviseren
Als makelaar moet ik mensen die verliefd zijn op een huis soms behoeden voor een overhaaste aankoop. Ik zorg voor de feiten en match die met hun wensen. Zo zorg ik ervoor dat ze de juiste afwegingen maken en binnen hun mogelijkheden bieden.
-
Probleemoplossend vermogen
In de lockdown periode viel onze complete omzet weg. We hebben toen snel een online bestelomgeving gemaakt en een lokale bezorgdienst aangehaakt. In die maanden hebben we een compleet nieuwe klantenkring aangeboord die ons ook na de lockdown bleef vinden.
-
Onderhandelen
Aan de onderhandelingstafel houd ik altijd oog voor het standpunt van de ander. Door goed te luisteren en door te vragen, weet ik bezwaren in positieve richting om te buigen.
-
Plannen en organiseren
Als officemanager komen alle ballen op mij. Heerlijk. Ik vang alles op en zorg ervoor dat zowel terugkerende taken als projecttaken goed georganiseerd zijn. Mijn updates zorgen ervoor dat iedereen op de hoogte is van de voortgang en met humor verander ik elk probleem in een uitdaging.
Aan de slag met je sollicitatie
Is het tijd voor een nieuwe baan en wil je aan de slag met je cv en sollicitatiebrief? CVster.nl heeft alles in huis om jouw banenjacht te boosten én je snel op weg te helpen. Bekijk onze cv-voorbeelden en cv-templates voor inspiratie. Hulp nodig met je cv maken? Onze handleiding leidt je stap voor stap naar een overtuigend cv!
