De impact die we maken, hangt af van hoe effectief we communiceren met de mensen om ons heen.
Hoe breng je je boodschap aan anderen over op een effectieve manier? Je wilt dat de ander je begrijpt en je boodschap interpreteert zoals jij het bedoelt. En dat is niet makkelijk in een wereld waarin onze zintuigen vanuit elke hoek worden gebombardeerd met prikkels en volledige aandacht zeldzaam is.
Werkgevers zijn altijd op zoek naar mensen die impact kunnen maken met goede communicatieve vaardigheden. En dat roept de vraag op: Hoe laat je jouw communicatievaardigheden het beste zien op je cv?
In dit blogartikel:
- Wat zijn communicatieve vaardigheden en welke zijn belangrijk op je cv?
- De 4 categorieën communicatievaardigheden.
- 9 communicatievaardigheden voor je cv
- Hoe en waar zet je communicatievaardigheden op je cv?
Als mensen begrijpen wat je bedoelt, bereik je makkelijker je doelen. Begrijpen mensen je niet of onvoldoende, dan wordt dat een stuk lastiger.
Wat zijn communicatieve vaardigheden?
Communicatie draait om interactie tussen mensen en het ontvangen, verwerken, overbrengen en verzenden van informatie. Communicatievaardigheden zijn vaardigheden die nodig zijn om:
- ideeën uit te leggen,
- standpunten in te nemen,
- argumenten te formuleren en interpreteren,
- te onderhandelen,
- feedback te geven en ontvangen,
- aandachtig te luisteren,
- plannen te presenteren.
Als professional moet je goed kunnen communiceren met leidinggevenden, collega’s, klanten en leveranciers. En niet alleen in persoonlijke gesprekken, maar bijvoorbeeld ook via de e-mail en Slack, telefoon, sociale media, tijdens presentaties en via korte video’s.
Daarmee zijn communicatieve vaardigheden een belangrijke soft skill in je palet aan professionele vaardigheden.
Welke communicatieve vaardigheden zijn belangrijk op je cv?
Communicatief vaardig zijn is belangrijk voor professionals. Een potentiële werkgever zal willen weten welke communicatievaardigheden jij goed in de vingers hebt. Welke communicatie skill het belangrijkst is, hangt af van de baan waarop je solliciteert.
Er vallen nogal wat vaardigheden onder de noemer communicatieve vaardigheden. Omdat het zo’n breed onderwerp is, is het van belang dat je eerst vaststelt welke vaardigheden vereist zijn voor de baan. Pas als je dat scherp op je netvlies hebt, kun je jouw cv op maat maken voor deze specifieke sollicitatie en jouw best passende communicatie vaardigheden erin verwerken.
Kijk daarom goed naar de vacaturetekst om te achterhalen welke communicatievaardigheden belangrijk zijn voor de functie en het bedrijf. Markeer de skills waar expliciet en impliciet om wordt gevraagd en verwerk die in je cv.
Maak je cv op maat door voorbeelden te geven die passen bij de functie en het bedrijf of de branche. Daarmee help je de recruiter zich voor te stellen hoe je een bepaalde communicatieve vaardigheid zal inzetten als je de functie krijgt.
Welke communicatievaardigheden zijn belangrijk op je cv?
De communicatievaardigheden die nodig zijn voor de baan waarop je solliciteert.
Geef die extra aandacht op je cv.
De 4 overkoepelende communicatievaardigheden + tips voor je cv
Communicatievaardigheden vallen uiteen in 4 categorieën. Dit zijn ze:
- Verbale communicatie
- Non-verbale communicatie
- Schriftelijke communicatie
- Visuele communicatie
1. Verbale communicatie
Verbale communicatie is meer dan gewoon een gesprek voeren. Enerzijds gaat het om wat je zegt, anderzijds om hoe je het zegt. Spreektempo, woordkeus, intonatie en stemvolume doen allemaal mee wanneer je spreekt. En spreekvaardigheid heb je niet alleen nodig in een gewoon gesprek. Goede verbale communicatie is ook nodig voor videogesprekken, presentaties en vergaderingen. In die situaties wil je jouw ideeën en standpunten bondig en zelfverzekerd kunnen verwoorden.
Je woordkeuze en zinsconstructies spelen een grote rol in hoe je woorden ontvangen worden. Check je cv op dit soort subtiele details en maak je boodschap nog krachtiger.
2. Non-verbale communicatie
Non-verbale communicatie is aantoonbaar belangrijker dan wat je precies zegt. Je lichaamstaal, handgebaren en gezichtsuitdrukkingen hebben de kracht om je woorden te ondersteunen, of totaal te ontkrachten. Mensen gaan meer af op je lichaamstaal dan op de feitelijke betekenis van je woorden.
Mensen met goede communicatievaardigheden hebben een fijn afgestemde radar voor alle microgedragingen waaruit non-verbale communicatie bestaat. Ze zijn bedreven in het oppikken en overbrengen van de meest subtiele signalen en tekens. Ben jij zo iemand? Breng dat dan subtiel over in je cv!
3. Schriftelijke communicatie
Schriftelijke communicatie staat onder druk in dit tijdperk van Zoom, TikTok, emoji’s, instant messaging en spraakberichten.
Maar ‘wie schrijft die blijft’ en voor veel zakelijke afspraken geldt ‘als het niet is opgeschreven, bestaat het niet’. Dus is het toch handig als je schrijfvaardigheid goed genoeg is om iets duidelijk ‘op papier te zetten’ want dan heb je het ‘zwart op wit’ en kan men er niet meer omheen.
Wanneer je in een zakelijke context schrijft, kun je maar beter geen ruimte laten voor interpretatie. Je bent er immers niet bij om zaken alsnog te verduidelijken als de lezer je tekst niet snapt. Dat geldt zowel voor interne e-mails, commerciële teksten, contracten als beleidsnotities.
Professionals die de ideeën in hun hoofd goed op papier kunnen krijgen, hebben een streepje voor op hun collega’s die onsamenhangende, onduidelijke en onvolledige lappen tekst rondsturen.
Je schriftelijke communicatievaardigheden aantonen is simpel bij een sollicitatie. Je cv en sollicitatiebrief bieden je alle ruimte om te laten zien dat je taalvaardig bent. Gebruik je schrijfvaardigheid om de recruiter te overtuigen en indruk te maken.
4. Visuele communicatie
Visuele communicatie draait om beelden. Plaatjes, foto’s, tekeningen, video’s etc. Een goede afbeelding zegt meer dan duizend woorden. Handig, in een wereld waarin je snel de aandacht moet zien te vangen.
Ben jij handig met ontwerpsoftware en andere tools waarmee je prachtige afbeeldingen, presentaties en video’s kan creëren? Werkgevers zijn altijd blij met medewerkers die hun ideeën snel visueel kunnen maken en delen met wereld.
Voor bepaalde beroepen is het heel gebruikelijk om een portfolio op te nemen in je cv. Je kunt ook een link delen naar je social media profielen, dat geeft je toekomstige werkgever een idee van jouw visuele communicatiestijl.
8 communicatievaardigheden voor je cv
De vier bovengenoemde communicatievaardigheden zijn behoorlijk breed. Op je cv wil je liever wat specifieker zijn. Met deze 9 communicatieve vaardigheden voor op je cv heeft de selecteur meteen een beeld bij waar jouw talenten precies liggen op communicatievlak.
- reflecteren
- beknopt formuleren
- luisteren
- feedback geven en ontvangen
- open-minded
- empathie tonen
- authentiek communiceren
- onderhandelen
1. Reflecteren
Wie kan reflecteren heeft het vermogen om te pauzeren, na te denken over wat er is gezegd en pas daarna gepast te reageren. Een basisingrediënt voor een productief gesprek. Reflectie is meer dan luistervaardigheid - het is het vermogen om voort te bouwen op de communicatie die op je pad is gekomen.
2. Beknopt formuleren
Helder, kort en bondig, duidelijk, beknopt, eenvoudig: hoe je het ook noemt, jij kan snel je punt maken. Handig, want niemand wil een minuut luisteren naar een bericht dat ze in vijf tellen hadden kunnen krijgen.
Beknopt formuleren betekent dat je je beperkt tot de noodzakelijke informatie. Daarmee houd je de aandacht beter vast. Bijkomend voordeel is dat onze hersenen eenvoudige boodschappen goed kunnen onthouden.
3. Luisteren
Actief luisteren draait om de wens om iemand te begrijpen, in plaats van alleen maar aan te horen. Een belangrijke communicatievaardigheid. Wie goed kan luisteren:
- laat de ander uitpraten
- maakt oogcontact
- houdt de aandacht bij het gesprek
- knikt en ‘humt’ af en toe
- checkt regelmatig of iets goed is begrepen
- stelt verdiepende vragen
Veel mensen luisteren met het doel om in het verhaal in te breken zodra de spreker even ademt haalt. Ze hebben hun standpunt al ingenomen of ook al een anekdote klaar en zoeken naar een moment om zelf weer aan het woord te komen.
Wen jezelf aan om mensen te laten uitpraten en denk na voordat je reageert. Probeer niet telkens het gesprek over te nemen met je eigen versie maar stel een verdiepende vraag of vat samen wat je gehoord hebt. Dan luister je beter. Het resultaat? De ander zal je een stuk aardiger vinden en eerder iets van je aannemen.
4. Feedback geven en ontvangen
Feedback geven en ontvangen is de kern van productieve communicatie. Op de werkvloer is feedback geven en ontvangen noodzakelijk om goed te kunnen functioneren. Je wilt immers weten of je lekker bezig bent of niet. Feedback kunnen geven aan je collega of leidinggevende is belangrijk om tot mooie resultaten te komen en de sfeer goed te houden.
5. Open-minded
Wie ruimdenkend is, kan openstaan voor nieuwe ideeën, meningen, inzichten. Een belangrijke communicatievaardigheid, want wie openstaat voor andere perspectieven komt tot creatievere en breder gedragen oplossingen.
6. Empathie tonen
Iemand vertellen dat je zijn perspectief begrijpt, is niet genoeg. We kennen allemaal die ene collega die zegt: ‘Ja, ik begrijp wat je zegt, maar volgens mij…’ en dan zijn eigen standpunt tot in den treure blijft herhalen.
Echte empathie ontstaat wanneer uit je doen en laten blijkt dat je moeite doet om iemands perspectief te begrijpen. Wanneer je inlevingsvermogen toont, zal de communicatie een stuk makkelijker gaan omdat de ander zich vrijer zal voelen om het volledige verhaal met je te delen. Dat begint met luisteren zonder oordeel en het erkennen van de ervaringen van de ander.
Evenwicht
Een goed gesprek is in evenwicht. Er is een balans tussen spreektijd en luistertijd en alle ruimte voor verschillende meningen. Wanneer de verdeling gelijkmatig is, hebben de gesprekspartners eerder het gevoel dat er gelijkwaardige communicatie is. En dat draagt weer bij aan commitment aan het eindresultaat van het gesprek.
Is de communicatie vooral eenrichtingsverkeer? Dan is het eerder een preek dan een gesprek.
7. Authentiek communiceren
Authentiek communiceren en je kaarten op tafel leggen, vergt veel vertrouwen. Er zijn immers altijd mensen met een dubbele agenda die je ideeën om onduidelijke redenen neersabelen. Open en eerlijk communiceren is de kortste weg naar wederzijds begrip en duurzame oplossingen. Je hoeft dan namelijk niet te ontrafelen wat onuitgesproken is gebleven.
8. Onderhandelen
Op de werkvloer bevat communicatie vaak een element van geven en nemen. De insteek kan strategisch of tactisch zijn, komt vanuit een commercieel belang of vanuit het perspectief van timemanagement. Je wilt een koerswijziging doorvoeren, een zakelijke deal sluiten of een taak delegeren naar een collega. Met goede onderhandelingsvaardigheden krijg je het voor elkaar.
Om goed te kunnen onderhandelen heb je alle communicatievaardigheden nodig die we in dit blogartikel noemen. Ben jij een ster in onderhandelen? Zet die vaardigheid dan zeker op je cv!
Hoe en waar zet je communicatievaardigheden op je cv?
Het zal duidelijk zijn dat het niet voldoende is om ‘communicatief vaardig’ op je cv te zetten bij het cv-onderdeel vaardigheden. De impact van communicatievaardigheden op de kwaliteit van je werk is groot en daarom verdient het meer aandacht op je cv.
Wees daarom specifiek over je communicatievaardigheden. Wat kan jij goed, waar heb je veel ervaring mee, met welke communicatie skill heb je indrukwekkende resultaten neergezet? Afhankelijk van je antwoord op die vragen, kies je een geschikte plek op je cv om de communicatievaardigheid te noemen en toe te lichten.
Communicatie skills noemen bij werkervaring, persoonlijk profiel of vaardigheden
Voor de een is de sectie Werkervaring een goede plek voor het benoemen van communicatie skills. De ander kan het beter in zijn persoonlijk profiel verwerken. En sommige communicatievaardigheden kun je prima kwijt in een opsomming bij de sectie Vaardigheden.
Kies je voor werkervaring als beste plek, gebruik de ruimte die je hier hebt dan om de uitkomst van je communicatie waar mogelijk te kwantificeren. Maak het specifiek en noem cijfers of concrete resultaten.
Voorbeelden van communicatievaardigheden voor de cv-sectie vaardigheden
| Adobe Ilustrator | Lesgeven |
| Adobe InDesign | Notuleren |
| Animatievideo’s maken | Onderhandelen |
| Bloggen | Persberichten opstellen |
| Canva | Presenteren |
| Coachen | Prezi |
| Conflicthantering | Rapporteren |
| Copywriting | Redigeren |
| Feedback geven en ontvangen | SketchUp |
| Functioneringsgesprekken voeren | TED-talks geven |
| Infographics maken | Vloggen |
| Interculturele communicatie | Webinars modereren |
| Interviewen | Whitepapers maken |
| Intervisies begeleiden | Zakelijk tekenen |
Voorbeelden van communicatievaardigheden in werkervaring of profielschets
Wanneer je jouw communicatievaardigheden wilt laten zien in je profielschets of het cv-onderdeel werkervaring, kan je wat meer context geven aan de vaardigheid. Voorbeelden ter inspiratie:
Als dagvoorzitter ben ik aangesloten bij de Speakers Academy en werd ik in 2021 ingezet op 36 congressen en evenementen.
Gaf namens 4UPresenters 12x de workshop ‘Presenteren als een TED speaker’ aan studenten van de Universiteit Utrecht.
Mijn grote hobby is entertainen. Twee keer per maand sta ik als stand-up comedian in Comedy Café Utrecht.
Maakte voor Jeugdzorg Nederland diverse praatplaten ter ondersteuning van gesprekken tussen professionals, ouders en kinderen.
Belangrijkste aandachtspunten:
- Communicatievaardigheden zijn van cruciaal belang in bijna alle beroepen en daarmee belangrijk voor je carrière. Benadruk jouw communicatieve vaardigheden op je cv en in het sollicitatiegesprek met voorbeelden die passen bij de functie waarop je solliciteert.
- Gebruik voorbeelden waarbij jouw communicatievaardigheden hebben geleid tot prachtige resultaten. Maak het concreet en gebruik cijfers waar mogelijk.
- Probeer een mix van verbale, non-verbale, schriftelijke en visuele communicatie op te nemen.
- Wees specifiek wanneer je communicatievaardigheden opneemt in het cv -onderdeel vaardigheden. Niet: schriftelijke communicatie, maar: notuleren, directiebrieven opstellen en interne nieuwsberichten schrijven.
