Salarisonderhandelingen gaan over primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Bereid je daar goed op voor, er valt veel te winnen!
Goede arbeidsvoorwaarden dragen bij aan werkplezier en houden meer in dan een mooi salaris.
In dit blogartikel over secundaire arbeidsvoorwaarden voor sollicitanten lees je waar je als werknemer op moet letten tijdens je banenjacht. We laten zien welke mooie bijkomstigheden er allemaal boven op je salaris kunnen komen én welke secundaire arbeidsvoorwaarden populair zijn in Nederland.
Wat zijn arbeidsvoorwaarden?
Laten we eerst even de definitie van arbeidsvoorwaarden doornemen voordat we doorgaan naar de verschillende soorten arbeidsvoorwaarden waar je als werknemer mee te maken krijgt:
Arbeidsvoorwaarden zijn de voorwaarden waarop je werkt voor een werkgever.
Je maakt er afspraken over en legt deze vast in een arbeidsovereenkomst. Daarnaast is er vaak een cao van toepassing waarin ook arbeidsvoorwaarden staan. En er zijn wetten met daarin regels over arbeidsvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld het minimum aantal vakantie-uren waar je recht op hebt.
Regels waaraan de werkgever zich moet houden.
Naast de afspraken die je maakt en vastlegt in een arbeidsovereenkomst, zijn er 5 wettelijke regels waaraan de werkgever zich moet houden. Bijvoorbeeld dat je niet minder mag verdienen dan het wettelijk minimumloon en dat je recht hebt op vakantie. Bekijk ze op de site van de rijksoverheid.
Wat in de wet vastligt, daar heb je het mee te doen. Wat in de cao staat beschreven, verandert hooguit in de cao-onderhandelingen. Maar wat je individueel met je werkgever afspreekt en in jouw eigen arbeidscontract vastlegt, dáár heb je zelf invloed op.
Daarom is het belangrijk om bij het voorbereiden van je sollicitatiegesprek goed na te denken over wat jij belangrijke arbeidsvoorwaarden vindt.
Wat is het verschil tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden?
Goed, arbeidsvoorwaarden zijn dus een belangrijk onderwerp wanneer je een baan krijgt aangeboden. Je voorbereiding op dat gespreksonderwerp begint bij kennis verzamelen over het verschil tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
In de wet staat nergens een definitie van het begrip arbeidsvoorwaarden, laat staan een onderscheid in primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Ook over tertiaire en quartaire arbeidsvoorwaarden lees je niets terug.
Toch is het voor werkend Nederland gebruikelijk om arbeidsvoorwaarden op te splitsen in:
- Primaire arbeidsvoorwaarden
- Secundaire arbeidsvoorwaarden
- Tertiaire arbeidsvoorwaarden
- Quartaire arbeidsvoorwaarden
Voor wie nog nooit van tertiaire en quartaire arbeidsvoorwaarden heeft gehoord, dat klopt. De meest mensen vegen alles op twee hopen: primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
Hieronder een overzicht van de verschillende soorten arbeidsvoorwaarden zoals ze in de dagelijkse praktijk vaak worden onderverdeeld en benoemd in vacatures.
Primaire arbeidsvoorwaarden
Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de afspraken die je maakt over je loon (salaris), het aantal uren dat je per week gaat werken (arbeidstijd) en of je tijdelijk of vast in dienst komt ( arbeidsduur).
Daarbij is ‘loon’ trouwens een breder begrip dan je nu wellicht denkt. Het is niet alleen een beloning in geld, maar kan ook gaan om effecten, (vakantie)bonnen en andere vorderingen. Ook goederen voor persoonlijk gebruik, diensten en voorzieningen die de werkgever voor je betaalt en zelfs het gebruik van een woning vallen onder de noemer loon.
Voor wie zich wil inlezen op de wettelijke bepalingen, volgen hier nog twee interessante linkjes:
Arbeidsovereenkomst - loon: Boek 7 titel 10 afdeling 2
Arbeidstijdenwet: informatie voor werkgever en werknemers
Secundaire arbeidsvoorwaarden
Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn voorwaarden die boven op je salaris komen. Bijvoorbeeld een pensioenregeling, een OV-abonnement of reiskostenvergoeding, een laptop van de zaak of extra verlofdagen.
In het arbeidsvoorwaardengesprek onderhandel je niet alleen over je salaris, maar ook over je secundaire arbeidsvoorwaarden.
Voorbeelden van secundaire arbeidsvoorwaarden:
Hieronder een lijstje met voorbeelden van populaire secundaire arbeidsvoorwaarden als aanvullingen op je loon:
- Pensioenplan
- Reiskostenvergoeding
- Extra verlofdagen
- Tijd voor geld of geld voor tijd regelingen
- Laptop of tablet van de zaak
- Smartphone van de zaak
- Auto, fiets of scooter van de zaak
- Thuiswerken
- Deelname aan een aandelenplan of optieregeling
- Kinderopvang intern bij het bedrijf
- Tegemoetkoming in kosten voor kinderopvang
- Scholing- en studiefaciliteiten
- Bedrijfssparen
- Bonussen
- Winstdeling
- Prestatiebeloning
- 13e maand
- Collectieve ziektekostenverzekering
- Bedrijfskleding
- Representatiekosten
- Verhuisvergoeding
- Ouderschapsverlof
- Sabbatical leave
- Flexibele werktijden
- Lunchvergoeding / maaltijdvergoeding
- Sportschool abonnement
- Personeelskorting op de producten of diensten van het bedrijf
- Stoelmassages op kantoor
Tertiaire arbeidsvoorwaarden (zie je ook vaak terug onder secundaire arbeidsvoorwaarden)
De tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn voorwaarden waarover je niet onderhandelt in een arbeidsvoorwaardengesprek. Omdat ze lastig in waarde uit te drukken zijn of omdat je zelf ook wel snapt dat je op dat vlak geen eisen kunt stellen.
Denk aan de het gebruik van de prachtige bedrijfskantine, bedrijfsuitjes met het team, een kerstpakket of chocoladepaashaas, een bos bloemen met je verjaardag, goede koffie tijdens vergaderingen en een werkplek met luxe kantoormeubilair en airco.
Quartaire arbeidsvoorwaarden (zie je meestal alleen terug in vacatureteksten van hippe startups)
Onder de quartaire arbeidsvoorwaarden kun je leuke collega’s en een prettige bedrijfscultuur scharen. In vacatureteksten vaak in één adem genoemd met de potjes tafeltennis in de pauze en Benno de kantoorhond.
Dit zijn de top 10 belangrijkste secundaire arbeidsvoorwaarden in Nederland
Vacaturesite Indeed liet PanelWizard in 2020 onderzoek doen naar secundaire arbeidsvoorwaarden in Nederland. Daaruit kwam een top 10 secundaire arbeidsvoorwaarden waarbij het percentage laat zien hoeveel procent van de respondenten aangaf de secundaire arbeidsvoorwaarde ‘zeer belangrijk’ te vinden.
Top 10 belangrijkste secundaire arbeidsvoorwaarden voor werknemers
- Pensioenregeling 93%
- Reiskostenvergoeding 85%
- Scholing- en studiefaciliteiten 83%
- Dertiende maand 79%
- Doorgroeimogelijkheden 78%
- Extra vakantie-/verlofdagen 75%
- Weekend-, avond- of overwerktoeslag 75%
- Betaald zorgverlof 74%
- Flexibele werktijden 73%
- Bonussen 65%
Bron: onderzoek door PanelWizard in opdracht van Indeed
Top 10 belangrijkste secundaire arbeidsvoorwaarden voor werkgevers
- Pensioenregeling 88%
- Reiskosten 87%
- Scholing- en studiefaciliteiten 85%
- Doorgroeimogelijkheden 82%
- Flexibele werktijden 78%
- Dertiende maand 70%
- Bedrijfsuitjes 69%
- Telewerken/mogelijkheden tot thuiswerken 69%
- Weekend-, avond- of overwerktoeslag 69%
- Bonussen 67%
Bron: onderzoek door PanelWizard in opdracht van Indeed
Onderhandelen over secundaire arbeidsvoorwaarden
Bij salarisonderhandelingen kijk je naar wat een marktconform salaris is voor jouw functie en bepaal je wat je zelf een redelijk loon vindt. Koppel dat aan wat je nodig hebt om je maandelijkse lasten te kunnen voldoen én leuke dingen te betalen zodat je weet wat je minimaal wil verdienen.
Naast geld zijn ook de secundaire arbeidsvoorwaarden belangrijk voor hoe je in je vel zit en hoeveel plezier je baan zal geven. Werken is leuk, maar vrije dagen zijn ook belangrijk. En wat dacht je van sparen voor later met een pensioenregeling?
Bepaal wat voor jou belangrijke secundaire arbeidsvoorwaarden zijn en neem dat mee in jouw strategie voor de salarisonderhandelingen. Zet ‘m op!