Hoewel er nog steeds discussies bestaan over de vraag of je nou wel of niet een foto mee moet sturen bij een sollicitatie, is het tegenwoordig wel steeds gebruikelijker om op je cv een foto toe te voegen. Werkgevers hebben zo namelijk direct een beeld bij de sollicitant. Maar in hoeverre weegt het uiterlijk eigenlijk mee in de afweging die werkgevers vervolgens maken bij het wel of niet uitnodigen van een sollicitant?
CVster onderzocht daarom de vraag: ’’Wordt een fysiek aantrekkelijke sollicitant eerder uitgenodigd dan een minder knappe sollicitant, ondanks dezelfde werkervaring, achtergrond en motivatie?’’
In dit artikel gaan we de volgende punten langs:
- Onderzoek
- Uiterlijk speelt grote rol
- Knappe man mag bijna vijf keer vaker op sollicitatiegesprek
- Knappe vrouw mag bijna acht keer vaker op sollicitatiegesprek
- Knappere sollicitanten krijgen andere reacties
- Mannelijke recruiters hebben een zwak voor mooie vrouwen
- Vrouwelijke recruiters tillen zwaar aan uiterlijk van mannen én vrouwen
- Conclusie
- Reactie van CVSter
- Tips voor een goede indruk
Onderzoek
CVster verstuurde bijna 300 sollicitaties op twee verschillende functies: administratief medewerker en accountmanager. Hierbij werden cv’s van twee fictieve mannelijke sollicitanten (één knap en één minder knap) en twee fictieve vrouwelijke sollicitanten (één knap en één minder knap) opgesteld en gebruikt.
De mannen solliciteerden op de vacature voor administratief medewerker en de vrouwen solliciteerden op de vacature voor accountmanager.
De sollicitatiemail en het cv waren nagenoeg identiek. Het enige wat wezenlijk verschilde, was de foto.
Met email tracking software werden alle sollicitaties geanalyseerd. Hierbij werd gekeken of de cv’s uit de bijlage van de twee sollicitatiemails werden geopend, zodat de ontvanger zowel de aantrekkelijke sollicitant als de minder aantrekkelijke sollicitant onder ogen zou krijgen.
De conclusie? Aantrekkelijke sollicitanten hebben betere kansen dan minder charmante sollicitanten. De mooie sollicitanten werden binnen het onderzoek namelijk veel vaker uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek.
Niet alleen bij het solliciteren heb je een voorsprong als je er goed uit ziet. In 2015 bleek uit onderzoek ook dat knappe mensen tot 15% meer verdienen dan hun minder aantrekkelijke collega’s.
Uiterlijk speelt grote rol
In 43% van de gevallen kregen de knappe sollicitanten een positieve reactie terug van een recruiter. Van deze positieve reacties was 17% zelfs direct een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek.
De minder mooie sollicitanten konden een stuk minder vaak rekenen op een positief bericht, namelijk bij maar 15% van de verstuurde sollicitaties. Van deze positieve reacties werden zij maar in 3% van de gevallen door de werkgever of recruiter uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek.
Kortom; discriminatie op basis van naam en/of afkomst blijkt al plaats te vinden in de eerste stadia van het sollicitatieproces, namelijk bij het openen van de sollicitatiemail en bij het bekijken van het cv.
Knappe man mag bijna vijf keer vaker op sollicitatiegesprek
De twee fictieve mannelijke sollicitanten solliciteerden op de functie van administratief medewerker. De aantrekkelijke sollicitant werd hierbij veel vaker uitgenodigd. Hij kreeg namelijk in 19% van de verstuurde sollicitaties een uitnodiging voor een gesprek, terwijl de minder aantrekkelijke sollicitant maar in 4% van de gevallen werd uitgenodigd.
Daarnaast werd er vaker telefonisch contact opgenomen met de knappe sollicitant (in 23% van de gevallen). De minder knappe sollicitant werd maar in 11% van de verstuurde sollicitaties gebeld voor een telefonisch interview.
De minder mooie mannelijke sollicitant kreeg daarnaast in 28% van de gevallen een afwijzing. Dit terwijl de knappe mannelijke sollicitant ‘slechts’ in 20% van de keren een afwijzing ontving op zijn sollicitatie.
Knappe vrouw mag bijna acht keer vaker op sollicitatiegesprek
De twee fictieve vrouwelijke sollicitanten solliciteerden op de functie van accountmanager. Ook hier bleek dat de sollicitante met een mooi uiterlijk vaker werd uitgenodigd op een gesprek, bij maar liefst 15% van de verstuurde sollicitaties. De vrouwelijke sollicitant met een minder mooi uiterlijk kon daarentegen maar in 2% van de gevallen rekenen op een uitnodiging.
Ook werd er veel vaker telefonisch contact opgenomen met de mooie sollicitant. In 29% van de sollicitaties werd zij door recruiters opgebeld voor aanvullende vragen, terwijl de minder knappe sollicitant maar in 13% van de gevallen een belletje kreeg.
Ook werden er meer afwijzingen verstuurd naar de minder leuke sollicitant. Zij kreeg op maar liefst 47% van de sollicitaties een negatieve reactie, terwijl de aantrekkelijke sollicitant op slechts 18% van de verstuurde sollicitaties een negatieve reactie zag verschijnen in haar mailbox.
Wist je dat aantrekkelijk zijn ook nadelen heeft? Zeker als je een vrouw bent. Knappe vrouwen krijgen vaak te maken met vooroordelen over hun functioneren, in lijn met bijvoorbeeld het stereotype van “een dom blondje”. De Universiteit van Colorado heeft onderzoek gedaan waaruit bleek dat knappe vrouwen beschouwd werden als minder betrouwbaar en minder eerlijk dan vrouwen die er ‘gemiddeld’ uit zien.
Knappere sollicitanten krijgen andere reacties
Na het analyseren van alle ontvangen reacties, werd ook duidelijk in welke mate er verschillen bestaan in de reacties die sollicitanten met een mooi uiterlijk en sollicitanten met een minder mooi uiterlijk krijgen.
Een voorbeeld hiervan is een sollicitatie van de mannelijke sollicitanten op een vacature voor administratief medewerker. Zowel de knappe als de minder knappe sollicitant kregen van de desbetreffende (vrouwelijke) recruiter te horen dat ‘de vacature inmiddels was vervuld’. De knappe sollicitant kreeg echter vaak nog wel de aanvullende mededeling ‘dat hij anders zeker was uitgenodigd op een gesprek’.
Mannelijke recruiters hebben een zwak voor mooie vrouwen
Mannelijke recruiters hebben een duidelijke voorkeur voor de knappe vrouwelijke sollicitant. In 65% van de gevallen kreeg zij een positieve reactie en in slechts 5% van de verstuurde sollicitaties een negatieve reactie.
De minder leuke vrouwelijke sollicitant kreeg van de mannelijke recruiters daarentegen ‘slechts’ in 20% van de gevallen een positieve reactie. Ook kreeg zij veel meer afwijzingen, namelijk in 45% van de verstuurde sollicitaties.
Mannelijke recruiters maken daarentegen minder onderscheid tussen een knappe en een minder knappe mannelijke sollicitant. De knappe sollicitant kreeg dan wel iets meer positieve reacties (36% om 27%), maar het aantal afwijzingen bleek voor beide sollicitanten hetzelfde.
Vrouwelijke recruiters tillen zwaar aan uiterlijk van mannen én vrouwen
In maar liefst 56% van de gevallen kon de knappe mannelijke sollicitant rekenen op een positieve reactie als de ontvanger een vrouwelijke recruiter was. Dezelfde recruiters stuurden de minder knappe mannelijke sollicitant maar in 15% van de verstuurde sollicitaties een positieve reactie.
Wat daarnaast opvalt is dat vrouwelijke recruiters ook massaal kiezen voor knappe sollicitanten van hun eigen geslacht. De knappe vrouwelijke sollicitant ontving in 42% van de verstuurde sollicitaties een positieve reactie, en in 32% van de sollicitaties een negatieve reactie.
Vrouwelijke recruiters stuurden de minder aantrekkelijke vrouwelijke sollicitant een stuk meer afwijzingen, namelijk in 46% van de gevallen. De minder knappe vrouw kon bovendien in slechts 18% van de sollicitaties rekenen op een positieve reactie.
Conclusie
Een knappe sollicitant krijgt beduidend meer positieve reacties van recruiters. Dit geldt voor zowel mannen en vrouwen die op zoek zijn naar een nieuwe baan.
Als minder knappe mannelijke sollicitant kan je - als het even kan - het beste solliciteren bij een mannelijke recruiter. Voor minder knappe vrouwelijke sollicitanten is het sollicitatieproces een stuk uitdagender, aangezien zij door zowel mannelijke als vrouwelijke recruiters sterk beoordeeld lijken te worden op hun uiterlijk.
Deze conclusie geldt trouwens niet alleen voor Nederland. Ook in andere landen zijn vergelijkbare onderzoeken gedaan, bijvoorbeeld door de Universiteit in Messina in Italië. Zij verstuurden meer dan tienduizend cv’s naar meer dan duizend vacatures. Uit hun onderzoek bleek dat slechts 30% van de mensen zonder foto op hun cv werd uitgenodigd voor een gesprek. Bij knappe mensen zat dit percentage boven de 50%, bij minder aantrekkelijke mensen onder de 25%. Een enorm verschil dus!
Reactie van CVster
‘Toen we aan het onderzoek begonnen, hadden we ergens wel een vermoeden dat er verschillen zouden bestaan, maar dat de verschillen zo groot zijn, is absurd!’, aldus een woordvoerder van CVster. ‘Het spreekt voor zich dat iedere sollicitant beoordeeld dient te worden op zijn of haar kwaliteiten, en niet op afkomst of foto. Juist dat gegeven maakt de onderzoeksresultaten pijnlijk en confronterend.’
Gaat het echt om hoe knap je bent, of om hoe goed je uitstraling is? Waarschijnlijk een beetje van beide. Als je er niet uitziet als een supermodel maar wel enthousiast, charmant en open overkomt, dan zal die uitstraling alsnog die baan voor je kunnen binnenhengelen. Alleen is uitstraling lastig te beoordelen op een foto. Steeds meer bedrijven accepteren ook sollicitatievideo’s in plaats van brieven. Kom je sterker over op beeld dan op papier? Maak dan een opgewekte en professionele sollicitatievideo!
Tips voor een goede indruk
Alhoewel het tijdens een sollicitatie zou moeten gaan om je kennis en vaardigheden, blijkt dus dat het uiterlijk ook een grote rol speelt. Daar kan je op verschillende manieren mee omgaan.
Allereerst zou je kunnen beslissen dat je niet meegaat in die focus op uiterlijke perfectie, en gewoon je normale foto meestuurt. Dat kan, maar dan gooi je wel een beetje je eigen ruiten in. Een andere optie is dat je helemaal geen foto meestuurt. Dat kan ook, maar een foto meesturen is wel steeds meer de standaard.
Wat wij dan ook aanraden is het volgende: maak foto’s waar je er op je best uitziet. Goede belichting, een goede hoek, nette kleding, een rustige achtergrond, goed verzorgd haar, een vriendelijke glimlach en een professionele uitstraling. Is je huid wat onrustig? Dan kan een beetje photoshop dat vast verhelpen. Het bekende gezegde “If you can’t beat em, join em” gaat hier zeker op!
Overweeg om professionele foto’s te laten maken door een fotograaf of een vriend of familielid die goed is in fotograferen. Daarmee kom je verder dan met een selfie.
