Empathie betekent inlevingsvermogen. Jezelf kunnen verplaatsen in een ander. Op je werk, waar je met allerlei mensen te maken hebt, is empathisch vermogen een belangrijke eigenschap. Het helpt je om anderen te begrijpen en effectief te communiceren. Daarnaast zijn empathische mensen vaak fijne collega’s. Niet zo vreemd dus dat veel werkgevers ‘empathisch vermogen’ op hun eisenlijstje hebben staan. Maar, hoe toon je aan dat je over empathisch vermogen beschikt? Lees snel verder.
Wat is empathisch vermogen?
Voordat ik kan uitleggen hoe je empathie toont tijdens je sollicitatie, doe ik eerst een stapje terug. Want wat is empathisch vermogen nu precies?
Een synoniem voor empathisch vermogen is inlevingsvermogen. Jezelf kunnen verplaatsen in een ander. Als je over empathisch vermogen beschikt, begrijp je waarom mensen in bepaalde situaties op een bepaalde manier reageren. Je hoeft het daar niet zozeer mee eens te zijn, maar je snapt wel waar iemands gedrag vandaan komt. En dat helpt je om op een effectieve manier te communiceren.
Empathie is overigens niet iets wat iedereen van nature heeft. De één wordt geboren met grotere sociale voelsprieten dan de ander. Toch kun je empathie wel degelijk ontwikkelen.
Wat is het verschil tussen cognitieve en emotionele empathie?
Wist je dat er verschillende vormen van empathie bestaan?
Cognitieve empathie betekent dat je in staat bent om de wereld te bekijken vanuit het perspectief van een ander. Je staat dus open voor hun emoties, houding en motivatie en begrijpt waarom zij op een bepaalde manier reageren.
Affectieve (emotionele) empathie gaat een stapje verder en betekent dat je de emoties van anderen ook voelt.
Waar je cognitieve empathie kunt ontwikkelen (daarover verderop in deze blog meer) is dat bij affectieve empathie lastiger.
Waaruit blijkt dat je inlevingsvermogen hebt?
Om empathisch vermogen iets concreter te maken, geef ik je enkele voorbeelden van empathie. Want hoe herken je een empathisch persoon? En wat is typisch empathisch gedrag?
Mensen die een groot empathisch vermogen hebben:
- Kunnen goed luisteren;
- Stellen oprecht geïnteresseerde vragen;
- Weten hoe ze door moeten vragen om tot de kern te komen;
- Zijn vaak gevoelig van aard;
- Kunnen zich goed inleven in de emoties van anderen;
- Zijn meestal (niet altijd!) introvert;
- Hebben goede zintuigen, maar raken ook sneller overprikkeld;
- Hebben de neiging om de pijn van anderen te willen verlichten;
- Hebben een feilloze intuïtie.
Wat is het tegenovergestelde van empathie?
Iedere competentie of karaktereigenschap heeft ook een tegenhanger. Het tegenovergestelde van empathie is apathie. Oftewel: onverschilligheid. Hoe herken je iemand met weinig empathie? Deze persoon heeft moeite om zichzelf in anderen te verplaatsen en kan daardoor ongeïnteresseerd en emotieloos gedrag vertonen.
Waarom is empathisch vermogen belangrijk op de werkvloer?
Laat ik vooropstellen dat empathie een fijne sociale eigenschap is in ál je sociale contacten. Ook op de werkvloer is empathisch vermogen een gewilde eigenschap. Je hebt op het werk immers te maken met allerlei type mensen. Klanten, je leidinggevende en collega’s.
In die jungle van mensen reageert iedereen op een andere manier op een bepaalde situatie. Bijvoorbeeld: een rationele collega loopt fluitend naar een functioneringsgesprek, terwijl de ander er nachtenlang van wakker ligt. Of de ene klant wordt woedend als jullie een product te laat leveren, terwijl de ander er nuchter onder blijft.
Hoe erg anderen ook van jou verschillen, je zult nu eenmaal moeten samenwerken. Een goed ontwikkeld empathisch vermogen helpt je daarbij. Jij kunt je immers inleven in de ander en begrijpt waar zijn/haar reactie vandaan komt. En waar verschillen bij andere collega’s wellicht tot frictie leiden, ben jij in staat om collegiaal te handelen. Als empathische collega luister je immers goed naar de ander, stel je de juiste vragen en help je elkaar. Ondanks jullie verschillende persoonlijkheden.
In welke beroepen is empathie belangrijk?
Empathie is belangrijk in vrijwel ieder beroep. Collegialiteit of jezelf goed kunnen inleven in klanten is namelijk altijd een prettige en ook praktische eigenschap. Toch zijn er beroepen waar empathisch vermogen absoluut essentieel is. Denk aan:
- Alle banen in de zorg.
- Werk met kinderen, ouderen of een kwetsbare doelgroep.
- Maatschappelijk werk.
- Klantenservice.
- Therapeuten en psychologen.
- Coach.
- Artsen.
- Advocaten en rechters.
Kun je empathie ontwikkelen?
Waar sommige mensen zijn geboren met een natuurlijk empathisch vermogen, hebben anderen meer moeite om zich in te leven in een ander. Dat is niet erg, want we zijn nu eenmaal allemaal verschillend. Toch kun je empathische eigenschappen wel degelijk ontwikkelen. Hieronder enkele tips.
Tip 1: Stel de juiste vragen
De juiste vragen stellen, helpt je om te ontdekken wat de beweegredenen zijn van anderen. De juiste vragen stellen begint bij interesse. Vraag je collega bijvoorbeeld hoe zijn/haar weekend was of hoe hij/zij die ene taak vindt. Vraag de stagiair eens hoe hij zich voelt op kantoor of de schoonmaakster naar haar gezinsleven.
Hoe meer je over iemand weet, hoe beter je jezelf kunt verplaatsen in iemands denkwijze.
Tip 2: Luister aandachtig
Een tip die daarmee samenhangt is goed leren luisteren. Hoewel bijna iedereen van zichzelf zal zeggen dat hij/zij goed kan luisteren, valt het in de praktijk soms tegen. Want hoe vaak heb jij nog oprechte aandacht? Luister je vaak maar met een half oor? Of ben je meer met je telefoon bezig dan met de ander?
Wat heb je aan goede vragen stellen, als je vervolgens niet naar het antwoord luistert? Aandachtig naar iemand luisteren, helpt je om goede vervolgvragen te stellen. En dus om iemand steeds beter te leren begrijpen.
Tip 3: Gooi vooroordelen overboord
Als er iets is wat empathie in de weg staat, zijn het vooroordelen. Vooroordelen kloppen in veel gevallen helemaal niet. Gooi daarom alles wat je over de ander dénkt te weten overboord en ga open het gesprek aan. Het zal je verrassen.
Tip 4: Reflecteer, ook op jezelf
Empathie heeft niet alleen te maken met luisteren naar anderen, maar ook naar jezelf. Want waarom reageer je zelf op een bepaalde manier? Waarom heb je soms vooroordelen? Wat voel je in bepaalde situaties en wat deed je toen?
Zelfreflectie helpt je ook om anderen beter te begrijpen.
Hoe laat je in een sollicitatiegesprek zien dat je empathisch bent?
Empathisch vermogen is typisch zo’n eigenschap waarvan je denkt: hoe toon ik dat aan in een gesprek?! Want als jij solliciteert op een baan waar empathisch vermogen belangrijk is, moet je dat natuurlijk kunnen overbrengen aan je potentiële werkgever.
De kunst zit hem in het noemen van relevante voorbeelden. Oftewel: show, don’t tell.
Misschien heb je voorheen banen gehad waarbij je empathisch vermogen goed van pas kwam. Of, als je geen werkgerelateerd voorbeeld hebt, noem dan een voorbeeld uit je privéleven. Heb je maandenlang een vriend in huis genomen omdat zijn relatie uit was of komen vriendinnen en familieleden altijd naar jou toe met hun emoties omdat jij zo goed kunt luisteren?
De beste manier om jouw empathisch vermogen tijdens een sollicitatie te bewijzen is met behulp van een situatieschets. De STAR-methode kan je daarbij helpen. Beschrijf de situatie waarin je je bevond, jouw taak of rol, vertel welke actie je ondernam en omschrijf het resultaat.
Zo ben jij perfect voorbereid op je sollicitatie
Ga jij solliciteren? CVster.nl heeft alles in huis om jouw banenjacht te boosten en je snel aan je nieuwe baan te helpen. Bekijk onze blogs en schrijfgidsen vol tips en onze cv-voorbeelden en motivatiebrief voorbeelden binnen ieder vakgebied. Wil je jouw eigen cv of motivatiebrief binnen 5 minuten professioneel opmaken? Dat doe je in onze online builder vol bewezen effectieve templates. Succes met solliciteren!
