Werkgevers zijn vooral op zoek naar mensen die in elk soort functie en in elke fase van hun bedrijfscyclus kunnen evalueren, benchmarken, integreren, en problemen kunnen opsporen en oplossen.
Natuurlijk zijn voor sommige functies meer diepgaande analytische vaardigheden nodig dan voor andere, maar enige mate van analytisch vermogen heb je voor bijna elke baan wel nodig. In deze handleiding bekijken we welke rol analytische vaardigheden op je cv spelen en hoe je met deze vaardigheden je volgende baan bemachtigt. Deze onderwerpen komen aan bod:
- Wat zijn analytische vaardigheden?
- Vijf types analytische vaardigheden
- 25 Analytische vaardigheden met cv-voorbeelden
- Hoe zet je analytische vaardigheden op je cv?
Stel jezelf eens deze vragen: welke soorten analyses maak ik zoal in mijn werk? Welke functie-eisen worden er gesteld in de vacatures waar ik op reageer? Hoe kan ik mijn cv gebruiken om aan potentiële werkgevers te laten zien dat ik een top-analyticus ben?
Hoe weet je dat je indruk maakt met je analytische vaardigheden?
Daarvoor zul je zelf goed moeten begrijpen welke invloed jouw beslissingen hebben op de uiteindelijke bedrijfsresultaten. In een sollicitatiegesprek maak je geen indruk door alleen te zeggen dat je analytisch bent ingesteld. Die claim zul je ook echt moeten kunnen onderbouwen.
Wat zijn analytische vaardigheden?
Er zijn allerlei verschillende analytische vaardigheden, en tijdens een veranderproces komen ze allemaal aan bod. Je verzamelt gegevens, analyseert problemen en kiest uiteindelijk de juiste weg. Hier zijn een paar voorbeelden van analytische vaardigheden:
- Actief luisteren naar een collega die een probleem uitlegt.
- Brainstormen over ideeën en deze afzetten tegen die van concurrenten.
- Mogelijke uitkomsten en financiële gevolgen modelleren en voorspellen.
- Kwalitatieve, kwantitatieve en kostenanalyses uitvoeren.
- De resultaten van een analyse presenteren aan een breed publiek.
Goed zijn in het vinden van gegevens is niet genoeg. Je moet die gegevens in een context kunnen plaatsen en kunnen uitleggen aan anderen die er misschien minder verstand van hebben. Dát maakt je een goede analist.
Wat zijn goede analytische vaardigheden?
Wanneer kun je zeggen dat je analytisch ingesteld bent? Sommige mensen zijn natuurtalenten als het op analytisch vermogen aankomt, maar uiteindelijk kan iedereen analytische vaardigheden aanleren en ontwikkelen. Analytisch ingestelde mensen zijn meestal vrij rustig, geduldig en vastbesloten om een probleem eerst helemaal uit te pluizen in plaats van meteen op zoek te gaan naar een oplossing. Feedback is een essentieel onderdeel van analyse, dus naast inzicht in het bedrijf en de branche zijn ook goede communicatieve vaardigheden van belang.
Vijf types analytische vaardigheden
Analytische vaardigheden hebben geen enkel nut als je er niets mee doet. Ze zijn van groot belang in veranderprocessen, en in elke fase van zo'n proces zijn weer andere types vaardigheden nodig. Jouw analytische vaardigheden zijn alleen van nut voor een bedrijf als je elk type vaardigheid goed beheerst (of als je mensen in je omgeving hebt die dat doen). Deze voortdurende cyclus van analyse, actie en beoordeling maakt deel uit van vrijwel elke functie in elke branche. Wat voor geweldig resultaat je ook probeert te bereiken, het begint altijd met een grondige analyse. Er zijn grofweg vijf types analytische vaardigheden:
- Het probleem begrijpen
- De opties bekijken
- Oplossingen zoeken
- Diepgaande analyse
- De uitkomsten communiceren
In de volgende paragraaf delen we deze types op in meer specifieke vaardigheden en zul je zien hoe ze onderling verband met elkaar houden.
Hoe worden analytische vaardigheden tijdens een sollicitatieprocedure getest?
Een werkgever zal je niet zomaar op je woord geloven als jij zegt dat je analytische vaardigheden hebt. Assessment centers, situationele testen en lastige vragen tijdens het sollicitatiegesprek zijn er allemaal op gericht om jouw analytische vermogen te testen. Ga vooral in op de bovengenoemde vijf onderdelen van het analytische proces, en eindig altijd met een positieve uitkomst.
Vijf analytische vaardigheden met voorbeelden voor op je cv
Elk type analytische vaardigheid kan worden onderverdeeld in een aantal individuele vaardigheden. Op je cv heb je geen ruimte om op alle vaardigheden in te gaan, maar als het je lukt om uit elk onderdeel van het analytisch proces een vaardigheid te noemen, geef je je toekomstige werkgever een goed totaaloverzicht van jouw analytische vermogen. Data-analisten, data scientists, artsen en gedragstherapeuten hebben vaak al deze diepgaande analytische vermogens.
Hier zijn een paar voorbeelden van vaardigheden die je op je cv zou kunnen zetten:
1. Het probleem begrijpen
Voordat je een zakelijke kwestie probeert op te lossen, moet je eerst goed weten wat het probleem eigenlijk is. In deze eerste stap heb je Sherlock Holmes-achtige vaardigheden nodig om de puzzelstukjes van een incomplete situatie bij elkaar te leggen en zo een beeld van het probleem te creëren.
- Actief luisteren
- Controleren
- Evalueren
- Gegevens verzamelen
- Maatstaven creëren
Ga je in deze functie audits uitvoeren bij afdelingen die onder de maat presteren? Gegevens verzamelen uit klantenonderzoeken? Of maatstaven opzetten om specifieke aspecten van de bedrijfsvoering te meten? Als je eenmaal weet hoe je toekomstige werkveld eruitziet, kun je naar je eigen opties gaan kijken.
“Audit uitgevoerd bij een leverancier om erachter te komen waar de verminderde prestaties vandaan kwamen, en naar aanleiding hiervan een nieuwe set operationele maatstaven opgezet en de beschikbaarheid met 10% verbeterd.”
2. De opties bekijken
Hier moet je als analist door de bomen het bos kunnen zien. Als je eenmaal begrijpt wat precies het probleem is, gaat er een wereld aan mogelijke oplossingen open. Maar welke is de beste? De opties bekijken is een belangrijke stap in elke analyse.
- Brainstormen
- Benchmarken
- Diagnostiek
- Oordeelsvorming
- Big data
Oordeelsvermogen en ervaring spelen een belangrijke rol bij het beoordelen van de enorme stroom aan big data waar je mee te maken krijgt. Benchmarken met concurrenten en brainstormen met collega's vanuit het hele bedrijf kan helpen om het aantal mogelijke wegen richting een oplossingen af te bakenen.
“Na ontvangst van de uitkomsten van ons marktonderzoek hebben we gebrainstormd over de mogelijkheden voor ons nieuwe product en consumententests uitgevoerd op mogelijke opties. Na de meningen van ruim 75 medewerkers en leveranciers te hebben gepeild, hebben we uiteindelijk een product geselecteerd.”
3. Oplossingen zoeken
Op enig moment in het analyseproces zul je alle theoretische modellen los moeten laten en de echte wereld in moeten stappen. Als analist heb je tot taak de beste oplossingen te vinden en een werkbaar plan op te stellen om die oplossingen te laten slagen.
- Samenwerken
- Voorspellend modelleren
- Prioriteiten stellen
- Besluitvorming
- Problemen opsporen
Nadat je je analyse aan anderen hebt gepresenteerd, is het tijd om samen tot besluiten te komen. Door de mogelijke risico's in kaart te brengen en je voorspellingen in een model te gieten kun je het best mogelijke resultaat bereiken. Prioriteiten stel je al doende.
“We hebben eerst het kritieke pad bepaald, waarna we elke stap van het proces in kaart hebben gebracht om inzicht te krijgen in waar samenwerking nodig was. Aan de hand van voorspellend modelleren hebben we de impact van onze beslissingen gemeten en zodoende de verkoopcijfers met 24% laten stijgen.”
4. Diepgaande analyse
Het is een goed idee om even een stapje achteruit te doen en een paar laatste controles uit te voeren voordat je een veranderproject definitief in gang zet. Financieel inzicht en zakelijke intuïtie komen in deze fase goed van pas. Een diepgaand onderzoek naar alle potentiële consequenties van besluiten is een belangrijke laatste stap.
- Kostenanalyse
- SWOT-analyse
- Voorspellende analyse
- Kwantitatieve analyse
- Kwalitatieve analyse
Een SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) analyse is een klassieke methode om de sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen van je project te bepalen. Dit gebeurt meestal al eerder in een project, maar net als de andere analyses kan de SWOT-analyse ook worden ingezet als sense check.
“SWOT-analyse over het volledige project uitgevoerd en besloten ons te richten op de vraag hoe we het product eerder dan de concurrent op de markt kunnen brengen. De eerdere verkoop heeft geresulteerd in een 35% stijging in het marktaandeel.”
5. De uitkomsten communiceren
Misschien heb je wel het idee van de eeuw, gebaseerd op een baanbrekende analyse. Maar als jij dit niet kunt overbrengen op anderen die misschien niet zoveel technisch inzicht hebben, kun je zomaar de broodnodige investering of operationele ondersteuning mislopen. Dus wat moet je doen? Communiceren, communiceren en nog eens communiceren.
- Mondelinge feedback
- Schriftelijke feedback
- Presenteren
- Rapporteren
- Beïnvloeden
Sterk analytisch ingestelde mensen vinden dit vaak lastig, en zullen soms proberen het communiceren over te laten aan een teamgenoot. Maar als echt goede analist moet je ook een goede communicator zijn. Als je zeker bent van je bevindingen, zou het geen probleem moeten zijn om ze te presenteren en erover te rapporteren.
“Onze bevindingen gepresenteerd aan een publiek van 30 managers, inclusief rapportage over de impact van de deal, en daarbij goedkeuring gekregen voor de benodigde investering van € 3,5 miljoen.”
Mogelijke vragen over analytische vaardigheden die je in een sollicitatiegesprek zou kunnen verwachten:
- Wat zou je doen als je moest kiezen tussen deze opties?
- Beschrijf eens een situatie waarin je een risico nam om een doel te bereiken.
- Hoe weeg jij de voor- en nadelen tegen elkaar af voordat je een besluit neemt?
- Welke maatstaven gebruik jij in je werk, en hoe weet je of die kloppen?
- Beschrijf eens een situatie waarin je een efficiëntere manier vond om iets te doen.
- Is het ontwikkelen van een gedetailleerde procedure altijd de beste manier om iets voor elkaar te krijgen?
- Vertel eens iets over een project dat dankzij jouw analytische vaardigheden is geslaagd.
Hoe zet je je analytische vaardigheden op je cv in de schijnwerper?
Je denkt misschien dat je je analytische vaardigheden alleen in kernwoorden op je cv hoeft te zetten, en dat je er dan in je sollicitatiegesprek iets meer over kunt vertellen. Maar daarmee ben je er niet. Natuurlijk moet je aangeven waar je goed in bent, maar als je niet uitlegt hoe je je vaardigheden inzet, weet je toekomstige baas niet of ze ook echt effectief zijn. Voor sterk analytische functies zou je persoonlijk profiel vol moeten staan met analytische hoogstandjes. Voor andere, 'normalere' functies kun je in je werkervaringsoverzicht meer vertellen over wat je op analytisch gebied zoal hebt gepresteerd, met zoveel mogelijk context en kwantificeerbare voordelen voor het bedrijf.
Alleen luie (en onsuccesvolle) sollicitanten zetten domweg een lijstje kernwoorden in hun vaardighedenoverzicht. Niet doen dus. Het vaardighedenoverzicht is meer een plek voor de subtielere expertisegebieden. Een specifieke vaardigheid als voorspellende analyse zou je misschien in je vaardighedenoverzicht willen zetten, maar als je hier geen verdere uitleg bij geeft is dit maar een holle frase. Verwerk je vaardigheden in je verhaal.
Hoe kun je je analytische vaardigheden verbeteren?
- Met geheugenspelletjes en kruiswoordpuzzels, en door veel te lezen.
- Door iets nieuws te leren en daarbij heel goed op te letten.
- Door te oefenen met rekenen en wiskunde, bijvoorbeeld door te leren programmeren.
- Door vragen te stellen en de dingen altijd in een ander perspectief te bekijken.
Kortom:
- Bedrijfsanalyse is een complexe materie, een machine met veel bewegende onderdelen. Je kunt niet zomaar alleen steekwoorden noemen; details over je project zijn onmisbaar.
- Een analyse is alleen echt goed als hij tot een fantastisch resultaat leidt. En dat moet je vermelden op je cv.
- Welke analytische vaardigheden heb je, en hoe heb je die in je eerdere functies ingezet? Benoem alleen de vaardigheden die relevant zijn voor de baan waar je op solliciteert, en wees niet bang om toe te geven dat je nog veel moet leren.
