Hoe schrijf je een sollicitatiebrief? Stappenplan, tips & voorbeelden

Heb je een goede sollicitatiebrief nodig? Gebruik ons stappenplan voor het schrijven van een opvallende en overtuigende sollicitatiebrief. Hiermee haal je een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek binnen!
Marlijn van der Bok
Freelance copywriter
Bijgewerkt op 6 augustus 2024

Schud jij snel een pakkende sollicitatiebrief uit je mouw? Voor de meeste sollicitanten is een sollicitatiebrief schrijven een flinke klus. Daarom helpt cvster.nl je met schrijven. 

Wereldwijd hielpen we al tientallen miljoenen professionals bij hun volgende carrièrestap, en vandaag zijn we er voor jou.

Volg onze handleiding sollicitatiebrief schrijven. Mét een stappenplan voor jouw sollicitatiebrief zodat je zeker weet dat je aan alle details hebt gedacht. 

In deze handleiding vind je:

  • een korte uitleg over sollicitatiebrieven: wat heb je eraan en waarom zijn ze - wat ons betreft - onmisbaar voor een kansrijke sollicitatie?
  • een stappenplan sollicitatiebrief schrijven: de basisprincipes van een goede sollicitatiebrief.
  • volop voorbeelden die je kunt gebruiken voor je eigen sollicitatiebrief.

Let’s go!

Wat is een sollicitatiebrief?

Een sollicitatiebrief wordt ook wel een motivatiebrief genoemd. Een sollicitatiebrief is een brief of e-mail waarin je reageert op een vacature. Je sollicitatiebrief en curriculum vitae vormen samen je sollicitatiedocumenten. In je sollicitatiebrief benoem je jouw motivatie voor de sollicitatie en waarom je past bij de functie: 

  • Motivatie: waarom solliciteer je?
  • Capaciteiten: waarom ben jij een geschikte kandidaat?
  • Toegevoegde waarde: welk probleem los jij op, wat heb je de organisatie te bieden?

Een voorbeeld sollicitatiebrief laat zien wat we bedoelen. Motivatie, capaciteiten en toegevoegde waarde komen erin terug:

Motivatiebrief schrijven voor een baan
Expert tip

Voorbeeld sollicitatiebrief en extra info

Voor tientallen beroepen hebben we voorbeeld sollicitatiebrieven klaarstaan. Bekijk zeker ook onze blog voor meer verdiepende blogs over solliciteren met een motivatiebrief of sollicitatiebrief. 

Is een sollicitatiebrief nodig? 

Kan je solliciteren zonder sollicitatiebrief of is zo'n motivatiebrief echt nodig? Vooral als je opziet tegen het schrijven van een sollicitatiebrief, is dat een logische vraag. 

Wat ons betreft is een sollicitatiebrief een waardevolle toevoeging die je sollicitatie écht compleet maakt. Want met een goede sollicitatiebrief val je positief op in een groep sollicitanten. 

En dat is wat je wilt: jezelf positioneren en onderscheiden van andere kandidaten. Daarmee is een sollicitatiebrief schrijven de tijdsinvestering zeker waard. 

Expert tip

Leest de selecteur je sollicitatiebrief?

Het antwoord is een volmondig "Misschien". 

Maar waarom zou een werkgever vragen om een sollicitatiebrief en deze vervolgens niet lezen? Misschien enkel om te testen of je de vacature goed gelezen hebt? 

Hoe dan ook: als de werkgever vraagt om een sollicitatiebrief, moet je er eentje schrijven. En als je dan toch bezig bent, kan je maar beter een goede brief maken. Wellicht levert het je extra bonuspunten op en sleep je met je enthousiaste sollicitatiebrief een uitnodiging voor het sollicitatiegesprek in de wacht.

De 3 functies van een sollicitatiebrief:

Een sollicitatiebrief is veel meer dan een kort briefje waarin je naar je cv verwijst. De 3 functie van een sollicitatiebrief zijn:

1. Jezelf voorstellen aan de selecteur (recruiter, HR-manager, teammanager, DGA)

Als je de selecteur persoonlijk zou ontmoeten, zou je niet zomaar je cv overhandigen en weglopen, toch? Je zou jezelf voorstellen en vertellen waarom je denkt dat jij de ideale kandidaat bent voor de vacature. 

Een sollicitatiebrief is de papieren versie van deze vriendelijke eerste ontmoeting. 

2. Toelichten waarom jij de juiste persoon bent voor deze baan

In een sollicitatiebrief heb je de ruimte om je persoonlijkheid, motivatie en geschiktheid te laten zien. Je kunt in lopende zinnen toelichten waarom jij met jouw capaciteiten kunt bijdragen aan de organisatiedoelen.

3. Context geven aan informatie in je cv

Cv's missen vaak gegevens. Zoals wat je bijvoorbeeld deed in het jaar tussen twee banen in. 

Als je een gat in je cv hebt, kan je dat in je brief toelichten en bijvoorbeeld vertellen dat je een wereldreis maakte, mantelzorger was of je eigen huis grondig verbouwde in dat jaar. Met een sollicitatiebrief geef je context aan de delen van je cv die vragen oproepen.

Gerelateerde artikelen
Wat is een goede motivatie voor een sollicitatie?
Je motivatie toelichten bij je sollicitatie. Hoe pak je dat aan? En wat is jouw motivatie voor de baan eigenlijk? Ontdek jouw motivatie en hoe je die verwoordt.

Wat is het doel van een sollicitatiebrief?

Naast de 3 functies, heeft een sollicitatiebrief natuurlijk ook een doel: nieuwsgierigheid naar jou opwekken. Je wilt immers worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. 

In je brief stel je jezelf voor, laat je zien waarom je een goede kandidaat bent en geef je context aan informatie die op je cv staat. Wanneer je die drie elementen laat terugkomen in een goed geschreven sollicitatiebrief, zal de selecteur denken: 'Da's een goeie, die wil ik spreken!'

Onderzoek van ResumeLab laat zien dat 83% van de wervingsmanagers een kandidaat met een goede sollicitatiebrief zou uitnodigen voor een sollicitatiegesprek, zelfs als hun cv niet in orde is. 

Uit een ander onderzoek blijkt dat 53% van de werkgevers de voorkeur geeft aan kandidaten die een sollicitatiebrief sturen. Toch stuurt bijna 60% van de sollicitanten géén sollicitatiebrief mee met het cv. 

Daarnaast laat onderzoek van TopResume (Q3 2020) zien dat selecteurs de sollicitatiebrief veel belangrijker zijn gaan vinden sinds de start van de coronacrisis.  

Aanleiding genoeg dus om tijd en energie te steken in een overtuigende brief. Een goede sollicitatiebrief versterkt je sollicitatie en vergroot je kansen op een sollicitatiegesprek. 

Dus ga aan de slag met je sollicitatiebrief en gebruik het stappenplan in deze handleiding sollicitatiebrief schrijven.

Waar zijn sollicitatiebrieven volgens recruiters het meest nuttig voor? 

Stappenplan sollicitatiebrief schrijven: hoe schrijf je een sollicitatiebrief?

Voorbereiding: 

  • Inlezen en bepalen wat jouw match met de functie is.
  • Schrijfplan & structuur: de boodschap en opbouw van je brief bepalen

Uitvoering:

  • Een aantrekkelijke opening van je sollicitatiebrief schrijven
  • Je motivatie en capaciteiten benadrukken in de hoofdtekst
  • Sterk afsluiten met een call-to-action

Controle:

  • Proeflezen: is je punt duidelijk? capaciteiten en motivatie
  • Proeflezen: word je blij van je eigen brief? Origineel, enthousiast, opvallend, nieuwsgierig makend, actieve en vlotte schrijfstijl
  • Check je brief op ‘ik-praat’ en te veel ego
  • Check: staan de 7 onmisbare onderdelen in je sollicitatiebrief?
  • Spelling en grammatica controleren

Opmaken:

  • Briefindeling (tip: gebruik een template en bespaar tijd)
  • Kleurgebruik en lettertype

Voorbereiding: 

Begin niet meteen met schrijven. Je bespaart veel tijd als je eerst je gedachten op een rijtje zet en scherp op je netvlies hebt welk punt je wil maken in je brief. Een goede voorbereiding bestaat uit: inlezen, zelfkennis opdoen en een schrijfplan maken. 

Voorbereiding: inlezen en je match met de functie bepalen.

  1. Lees je in en verdiep je in de organisatie
    Vraag je af waarom je zo graag voor deze werkgever aan de slag wilt.
  2. Neem de functiebeschrijving grondig door
    Zet op een rij welke competenties de werkgever belangrijk vindt en wil zien bij een kandidaat.
  3. Match functie-eisen en vaardigheden
    Ga na welke van jouw vaardigheden goed aansluiten op de baan.
  4. Check je connectie
    Bepaal of je persoonlijk ervaring hebt met de producten of diensten van de organisatie.
  5. Check je netwerk
    Ga na of je mensen kent die bij het bedrijf werken. Via je netwerk binnenkomen, verlaagt de drempel.
  6. Bepaal je motivatie
    Bepaal wat je intrinsieke en extrinsieke motivatie is voor de baan. Waarom wil je daar werken in die functie?
  7. Bepaal je ambitie
    Noteer je ambities en ga na of je die via deze baan zou kunnen verwezenlijken.
  8. Bepaal je toegevoegde waarde
    Bepaal waarom jijzelf vindt dat je de perfecte werknemer zou zijn voor de functie.

Werk de bovenstaande punten stap voor staf af. Daarna weet je precies wat je te bieden hebt en hoe goed je past bij de organisatie en de functie. 

Door naar stap 2 van de voorbereiding: je verhaal structureren.

Voorbereiding: schrijfplan & structuur: de boodschap en opbouw van je brief bepalen

In je sollicitatiebrief wil je toelichten waarom je solliciteert, waarom je denkt dat je een geschikte kandidaat bent en hoe jij van toegevoegde waarde kunt zijn? 

Wanneer je de vaste structuur van een zakelijke brief volgt, volgt de indeling van je sollicitatiebrief (ongeveer) deze structuur:

  • Kop met je naam en contactgegevens
  • Naam, bedrijfsnaam en eventueel het postadres van de ontvanger
  • Datum
  • Onderwerp (Sollicitatie naar de functie van …)
  • Begroeting / aanhef (Beste of Geachte)
  • Openingszin : je sollicitatiebrief origineel inleiden
  • Eerste alinea: vertellen waarom je de organisatie interessant vindt
  • Tweede alinea: toelichten waarom jij van toegevoegde waarde kunt zijn
  • Derde alinea: uitleggen waarom jij goed bij de functie past
  • Afsluiting: bedanken voor de tijd/aandacht en voorstellen om in gesprek te gaan
  • Afsluitende groet
  • Je naam
Gerelateerde artikelen
Hoe begin je een motivatiebrief?
De eerste zin van je motivatiebrief bedenken is misschien wel de grootste uitdaging van het hele sollicitatieproces. De openingszin is dan ook een belangrijke zin waar veel vanaf hangt. Lees onze tips en schrijf een sterk begin van je motivatiebrief.

Uitvoering

De structuur van je sollicitatiebrief is duidelijk en je hebt in je hoofd wat je grofweg in elke alinea wilt vertellen. Nu is het tijd om daadwerkelijk je sollicitatiebrief te schrijven.  

Dat kan nog best lastig zijn, het is niet gek als je uren bezig bent met een sollicitatiebrief. Je verzint meerdere openingszinnen, herschrijft je motivatie een aantal keer en stoeit met verschillende invalshoeken om je capaciteiten te benadrukken. Dat hoort erbij. Probeer niet in één keer de perfecte brief te schrijven, maak meerdere versies, verzamel gedachten en losse zinnen en schaaf het later bij tot een mooie eindversie. 

Uitvoering: een aantrekkelijke introductie voor je sollicitatiebrief schrijven

Een pakkende openingszin is onmisbaar voor je sollicitatiebrief . Een goede zin trekt de aandacht en verleidt de recruiter om verder te lezen. Baseer je openingszin op de actualiteit, een gezamenlijk netwerk, een eerder contactmoment, jouw kennis en vaardigheden of jouw affiniteit met het bedrijf. 

kopieerbaar

Als officemanager zorg ik ervoor dat de interne organisatie staat als een huis. Daarom is de baan van officemanager bij Woonvisie Makelaardij mij op het lijf geschreven.

kopieerbaar

Advocaten moeten met een gerust hart taken kunnen delegeren aan een juridisch medewerker die snel, nauwkeurig en met oog voor detail werkt. Ik ben zo’n steun en toeverlaat. Een juridisch medewerker met 5 jaar ervaring in het dagelijks ondersteunen van de Legal Director en advocaten van een internationale investeringsmaatschappij.

Uitvoering: je motivatie en capaciteiten benadrukken in de hoofdtekst

Benadruk je motivatie voor de functie en laat zien dat je over de capaciteiten beschikt die nodig zijn om succesvol te zijn in de baan. 

Het maakt daarbij niet uit of je eerst je motivatie benoemt en daarna je capaciteiten, of andersom. En als het jou beter past, verwerk je je motivatie al in de openingszin of sluit je er juist mee af. 

Er gelden geen strenge regels voor wat je precies op welke plek benoemt, als je geschiktheid en motivatie maar terugkomen in je sollicitatiebrief. 

Hieronder volgen twee voorbeelden:

Voorbeeld motivatie benadrukken in je sollicitatiebrief

Woonvisie Makelaardij is een begrip in de regio en daarom volg ik jullie activiteiten op de voet. De manier waarop jullie sociale media inzetten om huizenbezitters bewust te maken van jullie diensten, spreekt mij enorm aan. Met positieve insteek laten jullie zien dat een makelaar meer doet dan bemiddelen tussen vraag en aanbod. Dat past bij mijn dienstverlenende instelling en ik draag graag bij aan het delen van die visie.

Voorbeeld capaciteiten benadrukken in je sollicitatiebrief

In mijn huidige baan als coördinerend commercieel medewerker bij Grootjens Makelaars heb ervaring opgedaan met secretariële taken, maar ook met plannen, organiseren en leidinggeven. Ik stuur de binnendienst aan, ondersteun de makelaars en zorg ervoor dat alle uitgaande communicatie tip-top in orde is. Ik verzorg ook de Funda aanmeldingen, maak koopovereenkomsten op en onderhoud contacten rond de aan- en verkoop van woningen. Deze diversiteit aan taken heeft mij geleerd overzicht te houden, flexibel en stressbestendig te zijn en heeft mijn communicatieve vaardigheden ontwikkeld. Ik houd van het leggen en onderhouden van contacten. 

Mijn kennis en ervaring binnen de makelaardij maken dat ik snel zie wat er moet gebeuren om klanten én makelaars tevreden te houden. Ik weet welke processen cruciaal zijn en hoe ik bottlenecks kan detecteren en elimineren. Die vaardigheden zou ik graag inzetten om Woonvisie Makelaardij te helpen bij het stroomlijnen van de werkprocessen.

Gerelateerde artikelen
Een begeleidende mail voor je sollicitatie schrijven: uitgebreide gids
Als je gaat solliciteren, stuur je normaal gesproken een begeleidende mail met je sollicitatie mee. Hoewel we in het tijdperk van online sollicitatieportalen zijn beland, werven de meeste managers tenslotte ook gewoon nog via hun inbox. Lees verder om te ontdekken hoe een goede begeleidende mail er uitziet.

Uitvoering: een sterke afsluiting met een call-to-action

Benadruk in de laatste alinea je motivatie en enthousiasme voor de baan. Vervolgens geef je aan dat je graag in gesprek wil: de call-to-action. Eventueel kun je in de afsluitende alinea je contactgegevens herhalen. Dat maakt het extra makkelijk om contact met je op te nemen.

Voorbeeld afsluiting sollicitatiebrief

Ik verwacht bij Woonvisie Makelaardij een nieuwe, stimulerende werkomgeving te vinden waar ik kan bijdragen aan een goed draaiende front- en backoffice. Een motivatiebrief en een cv geven een beknopt beeld, daarom zou ik graag nader kennis maken in een persoonlijk gesprek. Ik zie uw reactie met belangstelling tegemoet.

Controle:

Je brief is klaar! Tijd om hem goed te checken. Stap 1 is afstand nemen en iets anders gaan doen. Leg de sollicitatiebrief aan de kant en kijk er een flink aantal uren niet naar om. Bij voorkeur slaap je er een nachtje over voordat je hem weer erbij pakt. 

Nu is het tijd voor proeflezen. Proeflezen doe je uiteraard zelf, maar het is zeker nuttig en waardevol om iemand anders de brief óók te laten lezen. Check je sollicitatiebrief op deze punten:

  1. Is je boodschap duidelijk? 
    Komen je capaciteiten en motivatie goed naar voren? Zit je verhaal logisch in elkaar?
  2. Word je blij van je eigen brief? 
    Een goede sollicitatiebrief is origineel, enthousiast, opvallend, nieuwsgierig makend en geschreven in een actieve en vlotte schrijfstijl.
  3. Gaat de sollicitatiebrief over wat je komt brengen in plaats van wat je komt halen?
  4. Check je brief op een te hoog gehalte aan 'ik, mij en mijn'. 
    Je brief staat liever niet te vol met ‘ik-praat’ zoals: "Ik heb dit gedaan" en "daar ben ik goed in". Ik-praat is prima, zolang het gaat over de manier waarop je het bedrijf kunt helpen om een probleem op te lossen. Hoewel een sollicitatiebrief over jou gaat, gaat het niet om wat jij allemaal kunt doen en leuk vindt. Een sollicitatiebrief gaat over wat jij voor het bedrijf kunt doen.
    Focus op hoe jouw professionele vaardigheden aansluiten bij de vacature en het bedrijf.
  5. Staan de 7 onmisbare onderdelen in je sollicitatiebrief?
  6. Check de lengte van je brief: maximaal één pagina.
  7. Spelling en grammatica controleren. Spelfouten leiden af en grammaticafouten veranderen zomaar de betekenis van je zin. Daarnaast komen fouten onzorgvuldig over en roept het vragen op over je capaciteiten. Stuur je straks ook mails vol fouten naar klanten? Een extra check is daarom je tijd en aandacht waard.
Gerelateerde artikelen
20 tips om de perfecte sollicitatiebrief te schrijven
Sollicitatiebrieven spelen een essentiële rol in het sollicitatieproces, maar veel mensen vinden het lastig om er een te schrijven. In dit blog delen we waardevolle tips om je te helpen bij het opstellen van een overtuigende sollicitatiebrief. Ontdek hoe je beginnersfouten kunt vermijden en een professionele brief kunt creëren die je kansen op die droombaan aanzienlijk vergroot.

Opmaken:

De opmaak van je sollicitatiebrief vormt de finishing touch. Met een mooie en consistente lay-out laat je recruiters namelijk zien dat je secuur bent en oog voor detail hebt. Daarnaast vergemakkelijkt een overzichtelijke opmaak het doornemen van je sollicitatiebrief. 

Zo ziet een goede lay-out eruit:

  • alinea’s van maximaal 5 zinnen
  • bullet points voor overzichtelijke opsommingen
  • voldoende witregels: in ieder geval tussen de koptekst, begroeting, alinea’s, afsluiting en je naam en eventueel je handtekening.
  • een goed leesbaar lettertype zoals Arial, Calibri of Verdana.
  • een goed leesbare lettergrootte, meestal is 10 of 12 een prima tekengrootte
  • marges van 2 tot 2,5 cm aan de boven-, onder- en zijkanten van de pagina.
  • een links uitgelijnde inhoud (dus niet uitvullen of centreren!)
  • een opmaak die past bij je cv: je sollicitatiebrief en cv liggen naast elkaar op het bureau van de recruiter. Zorg ervoor dat de documenten dezelfde stijl hebben (kleurgebruik en lettertype).
  • Een pdf-bestandsindeling: maak van je sollicitatiebrief een pdf-bestand, dan weet je zeker dat de opmaak niet verspringt en alles netjes op z’n plek blijft staan.
Voorbeeld sollicitatiebrief - een open sollicitatie als fysiotherapeut
Expert tip

In de cv maker van cvster.nl kun je zowel je cv als je sollicitatiebrief maken. We hebben voor elk cv template een bijpassende template voor de sollicitatiebrief gemaakt. Kies een template, vul alle benodigde info en tekst in en in een handomdraai heb je een curriculum vitae en sollicitatiebrief waarmee je positief opvalt bij werkgevers. 

  • Je contactgegevens en briefinhoud komen automatisch op de juiste plek.
  • Je krijgt schrijfsuggesties om je op weg te helpen.
  • Met de spellingscontrole voorkom je typefouten.
  • Je bespaart tijd en ergernis: je hebt snel een mooi opgemaakte brief in handen.

Hoe schrijf je een sollicitatiebrief - 5 samenvattende tips

  • Zorg ervoor dat je sollicitatiebrief een originele en pakkende introductie vormt van jouw (professionele) persoonlijkheid.
  • Jouw sollicitatiebrief moet antwoord geven op deze twee vragen: (1) waarom ben ik de ideale kandidaat voor de functie? En (2) waarom ben ik zo gemotiveerd om bij deze ene werkgever te werken?
  • De nadruk bij een sollicitatiebrief schrijven moet liggen op wat je de werkgever te bieden hebt, niet op wat je er zelf uithaalt.
  • Het ultieme doel van een sollicitatiebrief schrijven is de lezer nieuwsgierig maken. Hierdoor is de kans namelijk groter dat je uitgenodigd wordt voor een gesprek.
  • Zorg voor een opvallende maar professionele sollicitatiebrief lay-out. Is het opmaken van documenten niet je sterkste kant? Gebruik dan de gebruiksvriendelijke templates van cvster.nl.

Aan de slag met je sollicitatiebrief

Met deze handleiding & stappenplan sollicitatiebrief schrijven, kan je vandaag nog aan de slag met je brief. Natuurlijk kun je je laten inspireren door voorbeeldbrieven. Op cvster.nl vind je van tientallen beroepen een specifieke sollicitatiebriefhandleiding mét voorbeeld sollicitatiebrief. Gebruik zo'n voorbeeld sollicitatiebrief ter inspiratie voor jouw originele, authentieke brief.

Klik door naar sollicitatiebrief voorbeelden per beroep, of lees nog even verder in onze verdiepende blogs over sollicitatiebrieven en motivatiebrieven:

  • De opbouw van je sollicitatiebrief
  • Hoe schrijf je een open sollicitatie?
  • Motivatiebrief schrijven – structuur, voorbeelden en tips
  • Hoe schrijf je een korte motivatiebrief?
  • Een motivatiebrief zonder ervaring schrijven?

En voor het geval je nog niet aan je cv begonnen bent, we hebben ook een handleiding cv schrijven voor je klaarstaan. Succes!

Maak je cv in 15 minuten
Gebruik onze professionele cv-templates. Ontworpen door specialisten, getest door recruiters en wereldwijd gebruikt door miljoenen sollicitanten. Een krachtig cv maken was nog nooit zo eenvoudig!
Maak nu je cv