Jezelf voorstellen is als de openingsscène van een film of de eerste minuten van een sportwedstrijd: het publiek velt snel een oordeel over wat er komen gaat. Hoe je jezelf voorstelt is bepalend voor de opening van elk gesprek (en vooral belangrijk als je solliciteert).
In zijn boek Intuïtie beschrijft de Canadese schrijver Malcolm Gladwell deze manier van snel denken en oordelen. Sterke introducties betekenen zinvolle gesprekken. Uit onderzoek blijkt dat het onderbewustzijn in actie komt zodra we een onbekende ontmoeten. Het duurt even voordat het bewustzijn (het rationele) genoeg informatie heeft om te verwerken. Hoe meer belangrijke informatie we het bewustzijn van ons publiek kunnen geven met onze introducties, hoe sneller beide partijen het eens zullen zijn over een juiste eerste indruk.
Hoe je jezelf voorstelt is in elke situatie waarin je een baan zoekt heel belangrijk. Of je nu netwerkt (online of persoonlijk), jezelf voorstelt via e-mail of iemand ontmoet tijdens een sollicitatiegesprek, jouw kansen op een baan hangen ervan af of je introductie de juiste snaar raakt. Hoe jij jezelf het best kunt voorstellen bespreken we hieronder.
Introducties zijn afhankelijk van de situatie en jouw bijdrage aan elk gesprek. Wat vertel je over jezelf om de toehoorder nieuwsgierig te maken en te laten denken: "Ik ben benieuwd wat er nu komt"?
Wat is een professionele introductie?
Aan het begin van elk gesprek is het voor toehoorders belangrijk om een idee te krijgen over wie je bent, wat je doet en waarom ze met je in gesprek moeten gaan. Een professionele introductie haakt in op de werkgerelateerde zaken waarover ze met je willen praten. Er moet bij hen een lichtje gaan branden.
Je krijgt misschien maar weinig tijd om jezelf voor te stellen. Maar als je veel wilt vertellen, is het belangrijk om de eerste paar minuten van het gesprek te sturen. Natuurlijk kunnen mensen van onderwerp veranderen. Toch wil je het liefst dat de opening van het gesprek aan beide kanten vlotjes verloopt en iedereen zich op zijn gemak voelt. Begin niet met een te lange introductie, anders word je misschien onderbroken voordat je bij het belangrijkste gedeelte bent gekomen. Laat je gesprekspartner(s) merken dat je bereid bent zowel te luisteren als te praten. Hieronder een aantal tips over hoe jij jezelf succesvol voorstelt en een nuttig gesprek begint:
Als je met je inleiding je doel niet bereikt, zullen de luisteraars zich afvragen wat ze daar doen. Zorg ervoor dat ze niet twijfelen of jij de persoon bent met wie ze zouden moeten praten. Bereid de introductie goed voor en gun ze een kijkje in jouw wereld.
Zeg in je introductie niets dat je vetgedrukt in (of bovenaan) je cv hebt gezet. Ze kennen je titel, dus vertel wat je voor hen kunt doen. Maak het realistisch en zorg dat je introductie met kop en schouders uitsteekt boven die van andere kandidaten.
Net zoals je jouw cv zo uniek mogelijk moet maken, moet je veel energie steken in een goede introductie. Probeer anders te zijn op een manier die hen nieuwsgierig maakt om meer over je capaciteiten te ontdekken.
Een onvergetelijke indruk maken lijkt misschien niet zo belangrijk aan het begin van een gesprek. Maar als je iets hebt dat ze het hele gesprek voor ogen moeten houden, dan schrijf je dat met pakkende woorden in je introductie. Dit ben ik en dit is wat ik belangrijk vind. L.S. (Latijn, lectori salutem, letterlijk: ''de lezer gegroet'') L.S. is de ouderwetse aanhef van een brief als je de naam van de juiste persoon niet weet. Gebruik deze aanhef niet in een sollicitatiebrief. Hier vind je een paar alternatieven.
De inhoud van je introductie is belangrijk, dus weet wat voor vlees je in de kuip hebt. Als je in een gesprek zit, probeer dan de bedrijfscultuur in te schatten en pas je taal en presentatie daarop aan. Kwetsend zijn in de eerste paar zinnen zal zeker niet gewaardeerd worden.
Als je eenmaal hebt gezegd wie je bent en waarom je daar bent, zou het laatste deel van elke introductie een ‘teaser’ moeten zijn: ‘En dat zullen we nu bespreken’. De toehoorder heeft dan een richting waardoor het gesprek hopelijk vlot zal verlopen.
Ieder (sollicitatie)gesprek is een stressvolle aangelegenheid. Een juiste en informatieve introductie en voorbereiding kunnen helpen de zenuwen in bedwang te houden. Je gesprekspartner kan ervoor kiezen om met een eigen vraag te beginnen. Het kan dus zijn dat je het inleidende verkooppraatje in je eerste paar zinnen moet persen. Sollicitatiegesprekken beginnen vaak met de vraag ‘Vertel eens iets over jezelf’.
Kandidaat: "Goedemiddag. Ik ben automonteur en stapelgek op klassieke auto’s. Ik vind het geweldig om compleet beschadigde bijzondere modellen op te knappen en ze weer op de weg te krijgen. In het bijzonder heb ik belangstelling voor sportauto’s en ik ben medeoprichter van de grootste vereniging van sportautomonteurs in Nederland. Ik heb in mijn carrière meer dan 3000 auto’s gerepareerd. Ik ben onder de motorkap geweest van ieder type sportwagen dat je maar kunt bedenken. De sector is jaloers op mijn klantenbestand''.
Introducties per e-mail kunnen iets langer zijn dan een gesproken introductie. De lezer verwacht ook meer tijd nodig te hebben om te lezen dan om te luisteren. Houd het niettemin kort en krachtig en zet er een oproep tot actie in. Als je wilt dat ze je cv en sollicitatiebrief openen, geef ze dan een overtuigende reden om dat te doen.
Geachte mevrouw Zomers,
Ik ben de merkmanager die vorig jaar van drie van uw toonaangevende productlijnen 25% marktaandeel afgesnoept heeft. Mijn huidige werkgever slaat een andere strategische richting in en om die reden vind ik het tijd voor verandering.
Mijn marketingcampagnes zorgden voor een winstgroei van 22% (ruim 8 miljoen euro) ten opzichte van het vorige jaar. Twee van mijn productcampagnes wonnen vele vakprijzen. Ik begrijp dat u op het punt staat een herziening van uw bedrijf uit te voeren Ik denk dat ik degene ben om die verandering in gang te zetten en u te helpen de band met uw klanten te herstellen.
Hoe introduceer je jezelf op een creatieve manier?
Wees om te beginnen niet té creatief. Weersta de verleiding om slim te zijn. De zintuigen van je toehoorder krijgen veel indrukken te verwerken, zoals je lichaamstaal en hoe je eruitziet, dus houd je introductie eenvoudig en krachtig. Creativiteit kan later komen als je eenmaal zijn/haar onverdeelde aandacht hebt.
De meeste kennismakingen met recruiters gebeuren telefonisch. Ze willen even snel weten waarom je geschikt zou kunnen zijn voor een bepaalde functie, dus vraag hen eerst om een paar details over die functie om context te krijgen. Grijp je kans en maak de juiste indruk. Breng in je introductie duidelijk je enthousiasme voor de functie over, anders denken ze misschien dat je de baan niet echt graag wilt.
Goedemorgen, mijn naam is Sandra Jonker. Ik ben geïnteresseerd in de functie van winkelmanager die op uw website staat. Als manager van een levensmiddelenzaak heb ik de afgelopen zeven jaar winkels geleid met een assortiment van drie- tot zesduizend producten, vooral op locaties in zakenwijken. Ik heb voor twee retailers aan een aantal projecten voor de opening van nieuwe winkels gewerkt en ik denk dat de functie bij deze nieuwkomer op de markt mij op het lijf geschreven is. Mocht ik u interesse hebben gewekt, dan stuur ik graag mijn cv.
Wat doe je als je zenuwachtig bent als je jezelf voorstelt?
Zorg ervoor dat je jouw zenuwen in bedwang houdt voordat je een onbekende ontmoet aan wie jij jezelf moet voorstellen. Je weet nooit of de andere persoon ook nerveus zal zijn, dus wees zo kalm en zelfverzekerd mogelijk. Zeg tegen jezelf dat de andere persoon geïnteresseerd is in wat je te zeggen hebt en sta open om te reageren op wat hij/zij zegt. Zodra een tweerichtingsgesprek op gang komt, verdwijnen je zenuwen als sneeuw voor de zon.
Het mooie van een online introductie is dat je een recruiter of potentiële werkgever kunt wijzen op het prachtige overzicht van jouw carrière op LinkedIn. De introductie moet daarom kort en krachtig zijn. Als ze het gevoel hebben dat ze al genoeg gelezen hebben, bekijken ze je profiel misschien niet. Het uiteindelijke doel van deze introductie is om ervoor te zorgen dat ze je hele LinkedIn-profiel bekijken.
Beste mevrouw Beukers,
Naar aanleiding van uw vacature op LinkedIn wil ik hierbij graag mijn interesse in deze functie kenbaar maken. Al zeven jaar werk ik als onderwijsassistent op een school voor speciaal onderwijs. Recent heb ik mijn onderwijsbevoegdheid behaald en ben ik op zoek naar mijn eerste baan als leraar. Ik hoop dat mijn ervaring en aanbevelingen op mijn LinkedIn-profiel uw belangstelling gewekt hebben. Als dat het geval is, zou ik graag meer informatie over de functie ontvangen en u mijn cv toesturen.
Wat als je niet zeker weet hoe je jezelf moet voorstellen?
Erover praten met familie of vrienden helpt in zo’n geval altijd. Door er over te praten, begrijpen ze je beter en kunnen ze je helpen om jezelf zo goed mogelijk te presenteren. Een andere kijk op hoe jij je kunt voorstellen is altijd nuttig.