Omgaan met een afwijzing op je sollicitatie

Als sollicitant wil je natuurlijk aangenomen worden. Maar wat als je een afwijzing op je sollicitatie krijgt? Hoe ga je daarmee om en wat kan je eruit halen voor de toekomst? Dit artikel biedt eerste hulp aan afgewezen sollicitanten.
Marlijn van der Bok
Freelance copywriter
Bijgewerkt op 30 mei 2024

Een afwijzing op je sollicitatie kan op elk moment in de sollicitatieprocedure gebeuren. Zo’n afwijzing is nooit leuk, maar kan absoluut leerzaam zijn.  

In dit artikel lees je:

  • Hoe je als sollicitant kunt omgaan met een afwijzing op je sollicitatie.
  • Wat je kunt leren van een afwijzing voor volgende sollicitaties.
  • Voorbeelden van reacties op een afwijzing.
  • Wanneer een bedankbrief na een afwijzing gepast is.

Reageren op afwijzing sollicitatie  

Een afwijzing op je sollicitatie is teleurstellend. Je had zin in de baan, je best gedaan op je brief en cv en misschien zelfs al tijd gestoken in een sollicitatiegesprek en assessment procedure. En dan is daar ineens dat telefoontje of die afwijzing per mail. Wat nu? Hoe ga je als sollicitant om met een afwijzing? Het belangrijkste is dat je professioneel blijft. 

Wel
  • Blijf professioneel
  • Vat het niet persoonlijk op
  • Vraag om feedback
  • Gebruik de feedback voor je volgende gesprek
  • Eindig het gesprek positief
  • Houd het contact warm
  • Blijf gemotiveerd om je droombaan te vinden
Niet
  • Vat het niet persoonlijk op
  • Wordt niet boos
  • Reageer niet dramatisch ‘nu kan ik m’n boodschappen niet meer betalen’.
Expert tip

Een afwijzing bij een sollicitatie zou je kunnen opvatten als ‘ik ben niet goed genoeg’. Maar vaak is dat niet het geval. Soms besluiten bedrijven om toch iemand intern aan te nemen of is er een kandidaat die meer ervaring heeft. Vat het daarom niet persoonlijk op en blijf professioneel. Dan vergroot je de kans dat je de baan later alsnog aangeboden krijgt als de andere kandidaat zich terugtrekt of ze besluiten niet één maar twee nieuwe medewerkers aan te nemen.

Hoe te reageren op een sollicitatie afwijzing per mail?

Wanneer de afwijzing per mail komt, heb je de tijd om over een reactie na te denken. Je hoeft niet te reageren op een afwijzing, maar het kan je veel opleveren. Was het je droombaan en/of begrijp je niet waarom je wordt afgewezen, dan is het een goed idee om contact op te nemen met de recruiter. Bijvoorbeeld met deze vraag:

“Ik ontving zojuist een afwijzing op mijn sollicitatie. Hoewel mijn kennis en ervaring goed aansluiten op de functie, kwam dat waarschijnlijk onvoldoende naar voren. Zou u mij kunnen aangeven wat ik kan verbeteren aan mijn cv en sollicitatiebrief?”  

Expert tip

Je hoeft niet inhoudelijk te reageren op een afwijzing, maar reageer wel altijd op de e-mail waarin je wordt afgewezen. Wanneer je een berichtje stuurt waarin je aangeeft dat je het erg jammer vindt dat je het niet geworden bent en terugkijkt op een plezierige sollicitatieprocedure, houd je de deur een beetje open en het contact warm. Mocht je later opnieuw een leuke vacature bij het bedrijf zien, dan kun je simpel je interesse kenbaar maken door de recruiter een mailtje te sturen.

Gerelateerde artikelen
6 sollicitatievaardigheden voor een sollicitatiegesprek met betere baankansen
Sollicitatievaardigheden zijn onmisbaar voor een goed sollicitatiegesprek. Want niet de meest geschikte kandidaat, maar de meest sollicitatievaardige kandidaat krijgt de baan. Met deze 6 vaardigheden verhoog je jouw baankansen.

Hoe reageer je op een telefonische afwijzing van je sollicitatie?

Een telefonische afwijzing is best even schakelen. Wanneer de recruiter belt, heb je toch even de hoop dat je sollicitatie succesvol is geweest. Van hoop naar teleurstelling in tien tellen. Auw. Haal even diep adem en zorg ervoor dat je in ieder geval:

  • te weten komt waarom je bent afgewezen;
  • een verbeterpunt krijgt aangereikt voor volgende sollicitaties;
  • de recruiter bedankt voor zijn tijd.
Expert tip

Wordt je vaak afgewezen? Dan is het misschien tijd om aan je sollicitatievaardigheden te werken. Het kan namelijk zijn dat je op papier een goede kandidaat bent, maar moeite hebt om dat goed te communiceren doordat je bijvoorbeeld erg nerveus bent. Het is overigens ook helemaal niet erg om dat eerlijk te vertellen door bijvoorbeeld te zeggen: “Sollicitatiegesprekken zijn mijn grootste zwakke punt. Hoewel ik goed ben in m’n werk, wordt ik erg nerveus van sollicitatiegesprekken”. Interviewers hebben hier vaak begrip voor. Iedereen is immers wel eens zenuwachtig geweest voor een sollicitatiegesprek.

Vier vragen die je kunt stellen na een afwijzing

  1. Heeft u nog tips voor een volgende sollicitatie?
  2. Hoe vond u dat ik overkwam tijdens het sollicitatiegesprek?
  3. Op welke punten kan ik mijzelf verbeteren? (bijvoorbeeld mijn brief, cv of sollicitatievaardigheden?)
  4. Wat waren doorslaggevende sterke kanten van de aangenomen kandidaat?

Het kan zijn dat een recruiter of Hr-manager weinig tijd heeft om deze vragen te beantwoorden. Ze moeten immers meerdere kandidaten teleurstellen. Het komt daardoor ook vaak voor dat je een ‘standaard antwoord’ krijgt zoals’: “Helaas zullen wij de sollicitatieprocedure niet met u voortzetten. Onze voorkeur gaat toch uit naar een andere kandidaat”. Maar laat je dat niet weerhouden. Probeer toch vriendelijk door te vragen zodat je je verbeterpunten beter in kaart krijgt en de reden van de afwijzing kunt achterhalen. Die inzichten kun je bij een volgend gesprek gebruiken. 
 

Expert tip

Wanneer je vaak een afwijzing krijgt kan het best zijn dat je nog niet je talenten hebt ontdekt. Een goede manier om je sterke punten te ontdekken is door je vrienden en collega’s te vragen maar ook tijdens seminars of doe-dagen. Zodra je weet waar je goed in bent, kun je veel beter zoeken naar de vacatures en bedrijven die bij jou passen (je kunt zelfs een open sollicitatie schrijven)! 

Hoe moet je reageren op een negatief antwoord op je sollicitatie?

Soms krijg je tijdens het sollicitatiegesprek al te horen dat de keuze niet op jou is gevallen. Lekker duidelijk natuurlijk, je weet meteen waar je aan toe bent. Maar ook lastig. Heb je net een enthousiast gesprek gevoerd, krijg je de deksel op de neus. En de recruiter krijgt je eerste reactie vol mee.

Neem een grote hap lucht en probeer jezelf snel te herpakken. Blijf professioneel en zeg geen dingen die een schaduw werpen over een prettig verlopen sollicitatiegesprek.

Wel
  • Blijf dicht bij je gevoel als je oprecht baalt van de afwijzing:

"Tjee, wat jammer. Ik ben in dit gesprek alleen nog maar enthousiaster geworden over de baan en was graag bij jullie aan de slag gegaan als UX-designer.”

  • Bedank de recruiter voor zijn tijd en wens hem oprecht succes met het verdere verloop van de wervingsprocedure:

“Fijn dat ik op gesprek mocht komen en jammer dat de keuze niet op mij valt. Ik hoop dat jullie snel een geschikte UX-designer kunnen contracteren en het project kunnen opstarten.”

Niet
  • Onprofessioneel reageren:

“Daar gaan jullie spijt van krijgen.”

  • of

“Ik wil niet eens werken voor zo’n zooitje ongeregeld”

 

Expert tip

Laat je niet kisten. Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met een afwijzing. Zo werd Walt Disney ironisch genoeg door Kansas City Star newspaper ontslagen omdat zijn editor zei: “ he lacked imagination and had no good ideas.” Steve Jobs werd ontslagen bij zijn eigen bedrijf. En Oprah Winfrey werd ontslagen omdat ze volgens haar werkgever niet “geschikt zou zijn voor TV”. Een afwijzing is altijd pijnlijk, maar niet het einde van de wereld. Deze recruiter heeft jouw talenten niet gezien, maar er is vast een werkgever die wél een match ziet met jou. De aanhouder wint, kijk maar naar Walt, Steve en Oprah.

Bedankbrief na afwijzing sollicitatie

Op de gemiddelde afwijzing zal je niet snel een bedankbrief sturen. Hooguit dat je een reply stuurt op een afwijzing per mail. Daarin geef je aan dat je het jammer vindt dat de keuze niet op jou is gevallen en bedank je de recruiter voor het sollicitatiegesprek.

Heb je echter een intensieve selectieprocedure doorlopen, met meerdere gesprekken en eventueel assessments? Dan is een bedankbrief wel op zijn plaats. De rode draad zal hetzelfde zijn: je teleurstelling uitdrukken en de recruiter bedanken voor zijn tijd en aandacht. Je kunt dit verder aanvullen met positieve uitlatingen over het bedrijf, de functie-inhoud en de medewerkers die je hebt ontmoet. Mocht de beoogde kandidaat niet door zijn proeftijd komen, dan heb je met een nette bedankbrief toch maar mooi extra punten gescoord en word je misschien alsnog gebeld!

Expert tip

Rejection is just a redirection! Wanneer je een afwijzing krijgt, mag je gerust teleurgesteld zijn, maar ga niet bij de pakken neerzitten. Laat deze afwijzing je juist extra motiveren om nieuwe stappen te zetten. Met een goed onderbouwde afwijzing kan je weer aan de slag! Houd moed, de aanhouder wint. 

5 redenen voor een sollicitatie afwijzing  

Een goede afwijzing op een sollicitatie vermeldt niet alleen dat je bent afgewezen, maar ook waarom je niet in aanmerking komt voor de baan. De reden waarom een werkgever je sollicitatie afwijst, is er meestal eentje uit dit rijtje van vijf:

  1. Ze kiezen toch een interne kandidaat voor de vacature.
  2. Je opleiding, kennis en/of ervaring sluit onvoldoende aan op de functie-eisen.
  3. Je bent overgekwalificeerd voor de functie.
  4. Je voldoet aan de eisen, maar een andere kandidaat matcht nóg beter.
  5. Een andere kandidaat ‘past beter in het team’.

Dergelijke redenen voor een afwijzing op je sollicitatie lees je vaak bijna letterlijk terug in afwijzingsbrieven. Staat er geen duidelijke reden in de afwijzing, maar alleen een vage reactie: 

“Helaas moeten we je laten weten dat de keuze niet op jou is gevallen.”? 

Dan kan het zijn dat:

  • de werkgever of recruiter geen tijd heeft genomen om een fatsoenlijke afwijzingsbrief te schrijven;
  • je cv geen goede eerste indruk heeft gemaakt;
  • je sollicitatiebrief niet overtuigend genoeg was;
  • je tijdens het sollicitatiegesprek jezelf onvoldoende gepitcht hebt.

Heb je helemaal geen reactie gekregen na je sollicitatie? Bel gerust het bedrijf waarbij je hebt gesolliciteerd en vraag of je sollicitatiebrief en cv goed zijn aangekomen. Een beetje lef en daadkracht laat zien dat jij proactief bent. Een kwaliteit die veel bedrijven waarderen.

Een afwijzing is al pijnlijk genoeg, maar een afwijzing mag nooit op basis van je leeftijd, afkomst, religie, geloof, politieke voorkeur, gezondheid, levensbeschouwing, seksuele geaardheid, geslacht, handicap of omdat je zwanger bent (of een kinderwens hebt). Lees hier meer over arbeidsdiscriminatie die in Nederland bij de wet verbonden is.

Wat is jouw reactie op de afwijzing van je sollicitatie?

Je kunt boos, teleurgesteld, opgelucht (ja echt) of gelaten zijn. Wat jouw eerste reactie op de afwijzing van je sollicitatie ook is, je doet er verstandig aan om een afwijzing ook als leermoment te omarmen. Want juist van tegenslagen leer je veel.

Evalueer wat er goed en fout ging, wat neem je mee voor een volgende keer? Moet je cv nog beter? Paste de brief wel goed bij de vacature en het bedrijf? Heb je onder of boven je niveau gesolliciteerd? Zat het ‘m in de arbeidsvoorwaarden en had je dat al kunnen zien aankomen? Welke vragen in het sollicitatiegesprek liepen niet lekker en moet je de volgende keer beter voorbereiden?

Wel
  • De sollicitatie afwijzing als leermoment oppakken
  • Je cv en sollicitatiebrief oppoetsen met nieuwe inzichten
Niet
  • Bij de pakken neer gaan zitten
  • De kostbare feedback niet gebruiken voor toekomstige sollicitaties

 

Maak je cv in 15 minuten
Gebruik onze professionele cv-templates. Ontworpen door specialisten, getest door recruiters en wereldwijd gebruikt door miljoenen sollicitanten. Een krachtig cv maken was nog nooit zo eenvoudig!
Maak nu je cv