Solliciteren als 50-plusser en leeftijdsdiscriminatie voorkomen

Leeftijd is maar een getal

‘Leeftijd is maar een getal’. Een prachtige uitspraak voor een puber die bij haar ouders opgetrokken wenkbrauwen ziet nadat ze heeft verteld hoeveel jaar ouder haar nieuwe vriendje is. In de liefde speelt leeftijd nauwelijks een rol. Maar 40-plussers zullen beamen dat leeftijd op de arbeidsmarkt na elke verjaardag een grotere rol gaat spelen. Als sollicitant is je leeftijd belangrijk en zeker niet ‘maar een getal’.

Uit onderzoek van WerkLabs en The Mom Project blijkt dat 75% van de 700 ondervraagde 40-plussers tijdens het solliciteren op enig moment heeft ervaren als ‘oud’ te zijn bestempeld. Dat gevoel van leeftijdsdiscriminatie komt voor in alle fases van het wervingsproces:

• Zo voelt 67% zich bij het lezen van de vacaturetekst niet welkom vanwege zinnen met daarin woorden als ‘starter’, ‘jong team’ of ‘grote dynamiek’. Vooral in digital marketing (81%), reclame (84%) en finance (85%) wordt lustig met dit soort termen gestrooid. Het ministerie van SZW deed onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie in vacatureteksten (klik door voor de resultaten) en stelt vast dat er regelmatig direct of indirect leeftijdseisen worden gesteld aan kandidaten.
• Tijdens het sollicitatiegesprek hebben recruiters en werkgevers de neiging om ruime werkervaring te bagatelliseren maar wel veel nadruk te leggen op het belang van moderne technologie, ook als respondenten konden aantonen die technologische kennis in huis te hebben.
• Na een sollicitatie werden respondenten bijvoorbeeld afgewezen vanwege een gebrek aan ‘cultural fit’. Volgens Pam Cohen, hoofdauteur van de studie, is de opmerking “je past niet in het team” een manier om leeftijdsdiscriminatie te maskeren.

Leeftijdsdiscriminatie komt veel voor. Onterecht, want door de jaren heen is uit verschillende studies gebleken dat oudere werknemers hetzelfde als of beter dan jongere werknemers presteren. 55-plussers kunnen met dezelfde technologieën overweg als hun collega’s tussen de 18 en 35 jaar. Daarnaast zijn ze stabieler in hun prestaties en verzuimen ze minder.

Goed zijn in je werk voorkomt helaas geen leeftijdsdiscriminatie, wijst onderzoek van de Universiteit Utrecht uit. Daarom adviseert postdoc onderzoeker Jelle Lössbroek een gemêleerde selectiecommissie. Uit zijn onderzoek bleek namelijk dat managers die zelf 50-plus zijn minder op leeftijd discrimineren dan jongere managers.

Net als elke vorm van discriminatie is ook leeftijdsdiscriminatie verboden. Probleem is dat het moeilijk aantoonbaar te maken is. Daarom luidt de vraag wat je zelf kunt doen wanneer je als 50-plusser succesvol wilt solliciteren. Hieronder geven we volop tips voor solliciteren na je vijftigste.

Solliciteren als 50-plusser: extra huiswerk

Bovengenoemde onderzoeken maken duidelijk dat je als oudere werknemer meestal geen streepje voor hebt bij het solliciteren. Om toch genoeg streepjes te verzamelen, zal je extra aandacht moeten besteden aan je huiswerk. Want een goede voorbereiding van het sollicitatieproces is voor 50-plussers nóg belangrijker dan voor jongere sollicitanten.

En dat sollicitatieproces begint al als je nog gewoon een baan hebt. Het leven is namelijk onvoorspelbaar. Je weet niet altijd lang van tevoren dat je op zoek moet naar een andere baan. Daarom is het verstandig bepaalde voorbereidingen te treffen voor het geval dat ‘later’ ineens ‘vandaag’ blijkt te zijn.

Huiswerk vanaf je 40ste verjaardag

• Als je nog geen LinkedIn profiel hebt, is dit het moment om hem aan te maken. Het vergroot je zichtbaarheid, helpt je netwerk onderhouden, vacatures te zoeken en vaak kan je vanuit je LinkedIn profiel solliciteren.
• Onderhoud je netwerk en werk aan het vergroten ervan. Hoe groter je netwerk, hoe groter de kans dat een relatie jou aan een nieuwe baan kan helpen.
• Blijf cursussen, trainingen en bijscholing volgen. Dat is handig in je huidige werk en je creëert er automatisch een cv mee waaruit blijkt dat jij het principe van een leven lang leren omarmt.
• In het verlengde daarvan: blijf nieuwe vaardigheden leren. Werkgevers vinden het vooral belangrijk dat je technologische vaardigheden up to date zijn.
• Neem afscheid van je Hotmail account (of een ander achterhaald systeem) en zorg voor een modern mailadres, bijvoorbeeld van Gmail.com of Outlook.com. Een ouderwets mailadres wekt de indruk dat je niet met je tijd meegaat.

Huiswerk vanaf het moment dat je een nieuwe baan zoekt

• Ben je nog niet begonnen aan het huiswerk vanaf je 40ste verjaardag? Start daar dan vandaag nog mee.
• Vertel je netwerk dat je op zoek bent naar een baan en leg uit wat voor een werk(gever) je voor ogen hebt. Hoe preciezer (en enthousiaster) jij kunt vertellen hoe jouw ideale baan eruit ziet, hoe makkelijker het voor je netwerk is om aan jou te denken bij die ene leuke vacature.
• Zet je LinkedIn profiel op ‘Open to Work’ en reageer op interessante posts om je zichtbaarheid te verhogen.
• Verzamel referenties en aanbevelingen. Dat staat goed op je LinkedIn profiel, kan van pas komen bij het solliciteren én het is een mooie aanleiding om te vertellen dat je op zoek bent naar een nieuwe uitdaging (netwerken!).
• Stuur een berichtje (via LinkedIn) naar een interessante werkgever en vertel niet wat je allemaal gedaan hebt maar wel wat je kan, zou willen doen en welke ideeën je hebt voor die specifieke organisatie.

Wat kun je doen om leeftijdsdiscriminatie te voorkomen?

Ben je actief op zoek naar een baan, dan wil je natuurlijk niet worden afgewezen vanwege je leeftijd. Je kan leeftijdsdiscriminatie voorkomen wanneer je solliciteert met een cv waaruit je leeftijd niet is af te leiden. Dat betekent dat je je geboortedatum weglaat, afstudeerdata verwijdert en je eerste jaren werkervaring niet noemt. In dat geval moet de recruiter gissen naar je leeftijd.

Voordelen van het weglaten van je leeftijd op je cv

• Leeftijd draagt bij aan beeldvorming. De recruiter kan de puzzel pas compleet maken, als hij je uitnodigt voor een sollicitatiegesprek. Match je verder goed op de vacature, dan heb je wellicht zijn nieuwsgierigheid gewekt en maak je meer kans op een gesprek.
• Nu de leeftijd ontbreekt, moet de recruiter extra aandachtig naar je werkervaring, opleiding en vaardigheden kijken om zich een beeld te vormen. Zeker in banen waarbij ervaring belangrijk is, kan dat in je voordeel werken.

Nadelen van het weglaten van je leeftijd op je cv

• Het niet noemen of inzichtelijk maken van je leeftijd kan ook in je nadeel werken. De recruiter schat je leeftijd dan wellicht hoger in of legt je cv sowieso op de nee-stapel omdat hij geen zin heeft in raadspelletjes.
• Mag je op sollicitatiegesprek omdat je cv de indruk wekt dat je een jonge werknemer bent, dan val je op dat moment alsnog door de mand. De recruiter verwacht een twintiger en ziet een zestiger binnenstappen. Dat is een negatieve eerste indruk die je wilt voorkomen.

Wat ons betreft is je leeftijd verzwijgen daarom geen ideale oplossing.

De beste oplossing om leeftijdsdiscriminatie succesvol te bestrijden

Wees open over je leeftijd. Omarm je senioriteit en zorg voor een overtuigend cv waaruit blijkt dat je enthousiast, energiek, leergierig, betrokken en ervaren bent.

Het cv van de oudere werknemer

Als het een tijdje geleden is dat je voor het laatst solliciteerde, heeft je cv extra aandacht nodig. Met deze tips wordt jouw cv weer helemaal van deze tijd en presenteer je jezelf optimaal:

• Geef functietitels een opfrisbeurt, pas ouderwetse benamingen aan naar actuele functies. Een chef heet bijvoorbeeld tegenwoordig teamleider of manager en een verkoper een sales manager of key account sales coordinator.
• Vermeld je geboortedatum maar blijf weg van uitspraken over je leeftijd. Maak geen opmerkingen als: “Ondanks mijn respectabele leeftijd ben ik nog…” of “Oud van lijf maar jong van geest” of “Actief lid van het seniorenteam”.
• Optimaliseer je cv voor sollicitantenvolgsystemen, zogenaamde Applicant Tracking Systems (ATS).  Met een ATS kunnen P&O-medewerkers hun sollicitanten makkelijker volgen in de gehele sollicitatieprocedure – van de ontvangst van het cv tot de uiteindelijke indiensttreding. Het ATS zoekt in cv’s op trefwoorden en kwalificaties die de werkgever ingeeft. Vervolgens filtert het ATS de cv’s met de meeste hits eruit. Het resultaat is dat slechts een kleine selectie van alle ontvangen cv’s daadwerkelijk op het bureau van de werkgever landt. Gebruik daarom in je cv trefwoorden die ook terugkomen in de vacaturetekst en kies voor een ontwerp en bestandsindeling die geschikt is voor een ATS-scan.
• Besteed extra aandacht aan het persoonlijk profiel op je cv. Daarin laat je in enkele zinnen zien wie jij bent als persoon en waar dat matcht met de vacature en de organisatie. Het persoonlijk profiel staat boven aan je cv en wordt goed gelezen door recruiters. Je kunt er informatie over je prestaties in kwijt, je ambities toelichten en laten zien dat je ervaren en leergierig bent.
• Voeg hobby’s en interesses toe aan je cv. Je kunt ermee laten zien dat je volop in het leven staat en een actief leven leidt. Ook kun je ermee aantonen dat je over bepaalde vaardigheden beschikt en het geeft de recruiter een inkijkje in je persoonlijkheid.
• Focus je bij het onderdeel werkervaring op de laatste 10 jaar, eerdere werkervaring telt nauwelijks mee. De werkgever wil weten welke kennis, ervaring en vaardigheden je de laatste tien jaar hebt opgedaan en kunt toepassen in zijn bedrijf.
• Voeg vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten toe en stem die af op wat de werkgever zoekt. Lees de vacaturetekst aandachtig om te achterhalen welke vaardigheden belangrijk zijn om de functie succesvol uit te oefenen.

Jezelf profileren als 50-plusser in het sollicitatiegesprek

Heb je met een overtuigend cv een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek in de wacht gesleept? Bereid je dan goed voor op vragen die direct of indirect met je leeftijd te maken hebben. De werkgever heeft misschien wat zorgen en vooroordelen rond je leeftijd. Zorg ervoor dat je haarfijn kunt uitleggen waarom jouw extra ervaringsjaren een voordeel zijn op de werkvloer. Neem vooroordelen weg over je leergierigheid, salariseisen, softwarekennis en werktempo. Focus je op:

Ervaring: Met jaren werkervaring in je rugzak heb je veel kantoortrends zien komen en gaan. Je weet wat wel en niet werkt, laat je niet gek maken en werkt vol zelfvertrouwen.

Betrokkenheid: Je hebt inmiddels op je netvlies bij wat voor een organisatie je past en welke taken jou liggen. Je hebt hart voor de zaak en werkt graag voor een hoger doel.

Stabiliteit: Dikke kans dat je als 50-plusser een stabiele thuissituatie hebt, de hectiek van een jong gezin achter je ligt en meer zelfkennis hebt dan twintig jaar geleden. Dat maakt je de stabiele factor in een jong team.

Productiviteit: volop werkervaring maakt dat je bepaalde taken makkelijker uitvoert en nieuwe taken makkelijker oppakt. Je hebt de materie in de vingers, alles al een keer meegemaakt en weet hoe je onvoorziene problemen moet oplossen. Dat boost je productiviteit.

Loyaliteit: Daar waar jonge werknemers graag jobhoppend carrière maken, ben jij een loyale werknemer. Je wisselt niet om het minste of geringste van baan, maar probeert het maximale uit je functie te halen.

Brede inzetbaarheid: Als 50-plusser heb je meestal verschillende banen en functies gehad. Dat maakt dat je veel kennis van verschillende bedrijfsprocessen bij je draagt. Daarom kan je collega’s helpen met hun taken in tijden van drukte of inspringen bij ziekte.

Regelingen voor werkzoekende 56-plussers

Er zijn diverse regelingen en activiteiten voor werkzoekenden, werkgevers en intermediairs. Deze zijn bedoeld om werkzoekende 56-plussers een steuntje in de rug te geven in hun zoektocht naar werk.

Als werkzoekende kan je werkgevers en intermediairs wijzen op onderstaande financiële voordelen en regelingen voor 56-plussers:

• Een proefplaatsing: je werkt op proef bij een organisatie. De werkgever of intermediair kunnen profiteren van een financieel voordeel als ze je aannemen na de proefplaatsing.
• De compensatieregeling: als je ziek wordt, krijgt de werkgever een ziektewet-uitkering.
• Het loonkostenvoordeel: kom je in dienst of blijf je in dienst, dan krijgt de werkgever een tegemoetkoming in de loonkosten.

Werken als 65-plusser of na je pensioen

Er zijn steeds meer mensen die na hun 65ste nog aan het werk blijven. Ze vinden het fijn om ritme en structuur in hun dagen te hebben, onder de mensen te blijven, hun kennis te delen en zichzelf nuttig te blijven maken.

Vaak blijft deze groep na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd aan het werk bij de werkgever waar ze al vele jaren actief zijn. Zij ontvangen dan naast hun loon ook de AOW-uitkering en eventueel extra werknemerspensioen. Het is overigens ook mogelijk de uitkering van extra pensioen uit te stellen. Op de website van Nibud worden de verschillende mogelijkheden en bijbehorende gevolgen voor pensioeninkomen en belastingen toegelicht.

Ben je 65-plusser en wil je (weer) aan de slag? Er zijn tegenwoordig volop vacaturesites speciaal voor ouderen. Bijvoorbeeld:

• Actief 65+
• Doorwerkgroep
• 65Plus
• Ervaren jaren

Actief aan de slag met je banenjacht als 50-plusser

Je bent al een tijdje aan het solliciteren, maar het wil nog niet echt lukken. Tijd om je blik te verruimen en je banenjacht een positieve wending te geven. Belangrijk is dat je niet stil blijft zitten, want werkgevers kijken vooral naar wat je de afgelopen drie jaar hebt gedaan. Heb je die periode werkloos thuisgezeten, dan wekt dat geen goede indruk. Zorg er daarom voor dat je bezig blijft, bijvoorbeeld met een opleiding, vrijwilligerswerk of een stage. Onze tips:

• Doe een cursus, training of opleiding. Nieuwe kennis opdoen is altijd waardevol. Bekijk op deze site welke opleidingen bij welk beroep passen.
• Volg het webinar Ken je kracht van het UWV.
• Heb je veel ervaring maar blijkt dat niet uit je cv? Maak je ervaring dan inzichtelijk met een Ervaringscertificaat.
• Lukt het niet in je huidige branche? Oriënteer je op een carrièreswitch waarbij je leren en werken combineert. Er is een schreeuwend tekort in de zorg, het onderwijs, IT en techniek. Een of twee jaar (duaal) studeren is vaak al genoeg om een nieuw carrièrepad in te slaan.
• Overweeg een stage. Tijdens een stageperiode kun je laten zien wat je toegevoegde waarde is en verdwijnen vooroordelen over je leeftijd. Je zal niet de eerste zijn die een stageplek weet om te toveren in een vaste aanstelling. Zoek in vacaturesites op ‘stage’ en de naam van je gewenste beroep.
• Hetzelfde geldt voor vrijwilligerswerk. Wellicht dat je via deze route jezelf in de kijker kunt spelen als waardevolle arbeidskracht. Zo niet, dan staat het in ieder geval goed op je cv.
• Richt je pijlen op werkgevers die specifiek zoeken naar ouder personeel. Bijvoorbeeld op https://www.rvaring.nl/
• Bezoek open dagen van bedrijven. Tegenwoordig kan dat ook online, wat het nog laagdrempeliger maakt om eens sfeer te proeven bij diverse werkgevers.
• Krijg je afwijzing na afwijzing te verwerken? Overweeg dan om als freelancer aan de slag te gaan. Een ideale manier om zelf aan het roer te staan en voor klanten te werken die bewust kiezen voor jouw senioriteit en bijbehorende expertise!

En tot slot: blijf netwerken. De meeste vacatures worden nog steeds via-via vervuld, dus zorg ervoor dat je netwerk weet dat je een baan zoekt en profileer je zelf als werkzoekende. Succes!

Verder lezen over leeftijdsdiscriminatie en solliciteren als 50-plusser:

• Onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie in vacatureteksten
• Algoritmes kunnen kans op discriminatie bij sollicitaties vergroten, maar ook verkleinen
• Overal vacatures, maar de 50-plusser komt moeilijk aan een baan

Werkgevers over de voordelen van een wat oudere werknemer: